Mevzuatta yalnızca tam bir suçun işlenmesi cezalandırılabilir değildir. Bir suça teşebbüs ve bazı durumlarda bunun hazırlığı da cezaya yol açabilir. Ancak mevzuat her iki durum için de katı koşullar öngörmektedir.
Suça Teşebbüs (Sr md. 45)
Bir suça teşebbüs, failin niyetinin icraya başlama ile açık hale geldiği anda cezalandırılabilir kabul edilir.
Cezalandırılabilir Teşebbüs İçin Koşullar
| Koşul | Açıklama |
|---|---|
| Niyet | Failin suçu tamamlamaya yönelik kastı olmalıdır |
| İcraya Başlama | Suçu tamamlamaya yönelik açıkça yöneltilmiş fiiller |
| Tamamlanmamış | Suç tam olarak icra edilmemiştir |
İcraya Başlama Nedir?
İcraya başlangıçtan ne zaman bahsedilir?
- Bir hırsızın kapıyı zorlamaya çalışması ancak engellenmesi
- Birinin silahla mağdura yaklaşması ancak durdurulması
- Bir soyguncunun maskeyle dükkana girmesi ancak kaçması
Teşebbüs İçin Ceza Miktarı
Teşebbüs için en yüksek olası ceza, tamamlanmış suçun maksimum cezasından üçte bir indirimli olarak belirlenir.
| Suç | Tamamlanmış Maksimum | Teşebbüs Maksimum |
|---|---|---|
| Adam Öldürme | 15 yıl | 10 yıl |
| Hırsızlık | 4 yıl | 2 yıl 8 ay |
| Kasten Öldürme | Ömür boyu/30 yıl | 20 yıl |
Gönüllü Geri Adım
Fail kendi iradesiyle planından vazgeçerse, teşebbüs cezalandırılabilir sayılmaz.
Koşullar
- Geri adım gönüllü olmalıdır (dış etkenlerden değil)
- Suç henüz tamamlanmamış olmalıdır
- Failin kendisi suçu tamamlanmasını engellemiş olması gerekir
Örnekler
- Gönüllü: Pişman olup ayrılan bir hırsız
- Gönüllü değil: Alarm duyup kaçan bir hırsız
İmkânsız Teşebbüs
Bazı durumlarda suçu tamamlamak nesnel olarak mümkün değildir.
Mutlak ve Nispi İmkânsızlık
| Tür | Açıklama | Cezalandırılır mı? |
|---|---|---|
| Mutlak imkânsız | Asla başarılı olamazdı | Hayır |
| Nispi imkânsız | Bu durumda mümkün değil | Evet |
Örnekler
- Mutlak: Sahte silahla birini 'öldürmeye' teşebbüs (cezalandırılmaz)
- Nispi: İçinde kimsenin olmadığı yatak üzerine ateş etmek sanarak (cezalandırılır)
Suçların Hazırlığı (Sr md. 46)
Ağır suçlarda hazırlık da cezalandırılabilir.
Koşullar
- 8 yıl veya daha fazla cezası olan bir suç söz konusudur
- Fail kasten araç, bilgi veya para sağlamıştır
- Bunlar suçun işlenmesi içindir
Hazırlık İçin Ceza Miktarı
Maksimum ceza, tamamlanmış suç cezasının yarısıdır (maksimum 15 yıl).
Teşebbüs ve Hazırlık Arasındaki Farklar
| Özellik | Teşebbüs | Hazırlık |
|---|---|---|
| Aşama | İcraya başlama | Hazırlayıcı eylemler |
| Cezalandırılır | Tüm suçlarda | Yalnızca ≥8 yıl cezalı suçlarda |
| Ceza miktarı | Maks. ceza -1/3 | Maks. ceza -1/2 |
Westland'daki Suçlar Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Bir suça teşebbüs ne zaman cezalandırılır?
Bir teşebbüs, failin suçu işleme niyeti olup icrasına başladığı anda cezalandırılır. Bu, suçu tamamlamaya yönelik somut fiillerin işlendiği anlamına gelir, örneğin bir kilidi zorlamak gibi. Ancak suç tamamlanmamış olmalıdır. Örneğin: Birinin pencereyi zorlaması ancak yakalanması cezalandırılabilir bir teşebbüstür.
Gönüllü geri adımda ne olur?
Fail kendi iradesiyle suç tamamlanmadan vazgeçerse, teşebbüs cezalandırılabilir sayılmaz. Ancak bu gönüllü olmalı ve dış etkenlerden, örneğin alarmdan kaynaklanmamalıdır.
Teşebbüs ve hazırlık arasındaki fark nedir?
Teşebbüs suçu icraya başlama aşamasını kapsar, hazırlık ise yalnızca ağır suçlarda (8 yıl veya daha fazla ceza) cezalandırılır ve suç için araç veya bilgi hazırlamayı içerir.
İmkânsız teşebbüs cezalandırılır mı?
Bu, imkânsızlık türüne bağlıdır. Mutlak imkânsız teşebbüs, örneğin oyuncak silahla ateş etmek, cezalandırılmaz. Nispi imkânsız teşebbüs, örneğin içinde kimsenin olmadığı yatak üzerine sanarak ateş etmek, cezalandırılır.
Westland'da hukuki yardım nereden alabilirim?
Hukuki destek için Juridisch Loket Westland ile iletişime geçebilirsiniz. Ayrıca bu bölgedeki davalar Lahey Mahkemesi tarafından görülür.