Yeniden inceleme, kesinleşmiş bir mahkûmiyeti yeniden değerlendirmek için olağanüstü bir hukuki yoldur. Yeni bilgi veya deliller, yargısal bir hata olduğunu düşündüğünde uygulanır.
Yeniden inceleme nedir?
Yeniden inceleme (Sv maddeleri 457-481), kesinleşmiş bir ceza hukuku kararına itiraz etme imkânı sağlar. Bu yol, sonradan mahkûmiyetin haksız olduğu anlaşılan durumlar için özel olarak tasarlanmıştır.
Yeniden inceleme şartları
Yeniden inceleme talebi yalnızca aşağıdaki şartlar altında sunulabilir:
- Novum - Orijinal davada mahkeme tarafından bilinmeyen yeni bir olgu veya delil
- Bu novum, kararın farklı olacağına dair güçlü bir şüphe uyandırmalıdır
Yeni delil örnekleri
- Masumu kanıtlayan gelişmiş DNA analizi
- Sonradan yalan söylediğini itiraf eden bir tanık
- Gerçek failin keşfedilmesi
- Yakın zamandaki bilimsel gelişmeler
Yeniden inceleme prosedüründeki adımlar
- Yüksek Mahkeme'ye (Hoge Raad) talepte bulunma
- Yüksek Savcı (procureur-generaal) tarafından talebin incelenmesi
- Gerekirse Kapalı Ceza Davaları Danışma Komisyonu (ACAS) tarafından ek inceleme
- Yüksek Mahkeme'nin talebin haklılığına dair kararı
- Kabul durumunda: Yeniden değerlendirme için başka bir istinaf mahkemesine havale
Kim yeniden inceleme talebinde bulunabilir?
- Mahkûm edilen kişi (avukat aracılığıyla)
- Yüksek Mahkeme'deki Yüksek Savcı
- Ölüm durumunda: Belirli yakın akrabalar
Yeniden inceleme ile ilgili ünlü davalar
Hollanda'da Schiedammer Parkmoord ve Puttense Moordzaak gibi davalar, haksız mahkûm edilenlerin uzun yıllar sonra beraat ettiği ünlü örneklerdir.
Yeniden inceleme hakkında sık sorulan sorular
Yeniden inceleme talebinde ne zaman bulunabilirim?
Yeniden inceleme talebi, mahkemenin o dönemde bilmediği yeni olgular veya durumlar (novum) ortaya çıktığında mümkündür. Bunlar mahkûmiyetin muhtemelen hatalı olduğunu göstermelidir. Yeni DNA delili veya başka bir failin itirafı gibi düşünün. Talep avukat aracılığıyla Yüksek Mahkeme'ye sunulmalıdır.
Yeniden inceleme prosedürü ne kadar sürer?
Yeniden inceleme prosedürünün süresi, davanın niteliğine ve gereken incelemeye bağlı olarak birkaç aydan birkaç yıla kadar değişir. Yüksek Savcı'nın değerlendirmesinden sonra ACAS tarafından ek inceleme yapılabilir, ardından Yüksek Mahkeme karar verir. Kabul durumunda dava başka bir mahkeme tarafından yeniden görülür.
Öldükten sonra yeniden inceleme mümkün mü?
Evet, ölümden sonra belirli aile üyeleri, örneğin eş veya çocuklar, avukat aracılığıyla yeniden inceleme talebinde bulunabilir. Bu genellikle ölenin adını temize çıkarmak veya tazminat talebinde bulunmak için yapılır.
Yeniden inceleme talebi ne kadara mal olur?
Yeniden inceleme talebinin maliyeti, özellikle avukat ücretleri nedeniyle yüksek olabilir. Maddi durumunuz sınırlıysa sübvansiyonlu hukuki yardım talep edebilirsiniz. Adli tıp incelemesi gibi ek maliyetler de oluşabilir. Bunu her zaman avukatınızla görüşün.
Talebin kabul edilmesi durumunda ne olur?
Yüksek Mahkeme talebi onaylarsa, dava yeni bilgilerle başka bir istinaf mahkemesine yeni bir muhakeme için sunulur. Bu mahkeme davayı yeniden değerlendirir. Bu beraat, ceza indirimi veya tazminata yol açabilir.