Een voorlopige voorziening is een spoedmaatregel van de rechter. Je vraagt dit aan als je niet kunt wachten op de uitkomst van bezwaar of beroep.
Wat is een voorlopige voorziening?
Een voorlopige voorziening is een tijdelijke maatregel die geldt totdat er een definitieve beslissing is. De voorzieningenrechter kan bijvoorbeeld:
- Een besluit schorsen
- Een voorlopige regeling treffen
- De werking van een besluit opschorten
Wanneer aanvragen?
Een voorlopige voorziening is zinvol bij:
- Dreigende onomkeerbare gevolgen
- Sloop- of bouwplannen die doorgaan
- Stopzetting van een uitkering
- [Intrekking van een vergunning](https://rechtshulpdenhaag.nl/encyclopedie/vergunning-van-rechtswege)
Voorwaarden
- Je moet bezwaar of beroep hebben ingediend (of gelijktijdig)
- Er moet spoedeisend belang zijn
- Afweging van belangen moet in jouw voordeel uitvallen
Procedure
| Stap | Toelichting |
| Verzoekschrift | Indienen bij de rechtbank |
| Griffierecht | € 50 (sociaal) of € 187 (overig) |
| Zitting | Meestal binnen 2-4 weken |
| Uitspraak | Vaak mondeling na de zitting |
Kortsluiting
De voorzieningenrechter kan 'kortsluiten': direct uitspraak doen in de hoofdzaak als de zaak duidelijk is. Dan is de bodemzaak ook meteen beslist.
Veelgestelde vragen
Hoe snel beslist de voorzieningenrechter?
Meestal binnen 2-4 weken. Bij extreme spoed soms binnen dagen.
Is de voorlopige voorziening definitief?
Nee, het is een tijdelijke maatregel. De definitieve beslissing volgt in de hoofdzaak.
Wat als mijn verzoek wordt afgewezen?
Dan geldt het oorspronkelijke besluit. Je bodemzaak (bezwaar/beroep) loopt wel door.
## Veelgestelde vragen
**Kan ik een voorlopige voorziening aanvragen zonder bezwaar of beroep te hebben ingediend?**
Nee, je moet minimaal gelijktijdig bezwaar of beroep indienen. Een voorlopige voorziening is alleen mogelijk als er al een procedure loopt of direct gestart wordt. De rechter kijkt namelijk naar de kans van slagen in de hoofdzaak. Zonder bezwaar of beroep ontbreekt het juridisch kader voor een voorlopige maatregel.
**Hoe bewijs ik dat er sprake is van spoedeisend belang?**
Je moet concrete feiten en documenten overleggen waaruit blijkt dat uitstel onacceptabele schade veroorzaakt. Bijvoorbeeld: een sloopvergunning die volgende week wordt uitgevoerd, een uitkering die per direct stopt, of een bouwproject dat onomkeerbare gevolgen heeft. Hoe specifieker en urgenter je bewijs, hoe sterker je zaak.
**Wat zijn de kosten van een voorlopige voorziening en wie betaalt die?**
Je betaalt griffierecht: €50 bij sociale zaken (bijv. uitkeringen) of €187 voor andere zaken. Als je wint, kun je deze kosten vaak verhalen op de tegenpartij. Bij verlies betaal je zelf de kosten. Voor mensen met een laag inkomen is soms rechtsbijstand of een toevoeging mogelijk.
**Wat gebeurt er als de voorzieningenrechter 'kortsluit'?**
Bij kortsluiting beslist de rechter direct over de hoofdzaak, niet alleen over de voorlopige maatregel. Dit gebeurt als de zaak duidelijk is en geen nader onderzoek nodig heeft. Je krijgt dan meteen een definitieve uitspraak, waardoor de bodemprocedure komt te vervallen. Dit bespaart tijd, maar betekent ook dat je geen hoger beroep meer kunt instellen.
**Kan ik in hoger beroep tegen de uitspraak van de voorzieningenrechter?**
Nee, tegen een voorlopige voorziening kun je niet direct in hoger beroep. Wel kun je een nieuw verzoek indienen als de omstandigheden veranderen. Als de rechter kortsluit en direct over de hoofdzaak beslist, kun je wel in hoger beroep gaan tegen die definitieve uitspraak.
**Hoe bereid ik me voor op de zitting bij de voorzieningenrechter?**
Zorg voor een duidelijk verzoekschrift met alle relevante documenten (besluiten, bewijs van spoed, correspondentie). Bereid je argumenten voor: waarom is er spoed, wat zijn de gevolgen als de maatregel uitblijft, en waarom is jouw belang zwaarder dan dat van de tegenpartij. Neem eventueel een advocaat of juridisch adviseur mee voor ondersteuning.
**Wat is het verschil tussen schorsing en een voorlopige regeling?**
Bij schorsing wordt het besluit tijdelijk buiten werking gesteld (bijv. een sloopvergunning). Een voorlopige regeling gaat verder: de rechter legt tijdelijke afspraken op (bijv. een uitkering voortzetten of bouwwerkzaamheden beperken). Schorsing is passief (niets doen), een regeling is actief (iets anders doen).
### TL;DR
Een voorlopige voorziening is een spoedmaatregel van de rechter om onomkeerbare schade te voorkomen tijdens een bezwaar- of beroepsprocedure. Je moet spoedeisend belang aantonen en vaak gelijktijdig bezwaar of beroep indienen. De rechter beslist meestal binnen enkele weken, soms zelfs direct in de hoofdzaak (kortsluiting).
### Key Takeaways
- Een voorlopige voorziening is alleen mogelijk als je bezwaar of beroep hebt ingediend (of gelijktijdig indient).
- Je moet aantonen dat er spoedeisend belang is en dat jouw belang zwaarder weegt dan dat van de tegenpartij.
- De procedure duurt meestal 2-4 weken, met griffierecht van €50 (sociaal) of €187 (overig).
- De rechter kan direct uitspraak doen in de hoofdzaak (kortsluiting) als de zaak duidelijk is.
- Tegen een voorlopige voorziening kun je niet in hoger beroep, maar wel een nieuw verzoek indienen bij gewijzigde omstandigheden.