Planschade is schade die je lijdt door een wijziging van het bestemmingsplan. Je kunt een tegemoetkoming aanvragen bij de gemeente.
Wat is planschade?
Planschade ontstaat als een bestemmingsplanwijziging leidt tot:
- Waardevermindering van je woning of grond
- Inkomensderving (bijvoorbeeld agrariërs)
Voorbeelden
| Oorzaak | Gevolg |
| Woningbouw naast je huis | Verlies uitzicht, privacy |
| Bedrijventerrein in de buurt | Overlast, waardedaling |
| Wijziging bestemming je grond | Minder gebruiksmogelijkheden |
| Infrastructuur (weg, spoor) | Geluidhinder, waardedaling |
Aanvragen
- Dien een aanvraag in bij de gemeente
- Betaal het drempelbedrag (vaak € 300)
- Een deskundige beoordeelt je aanvraag
- De gemeente neemt een besluit
Voorwaarden voor tegemoetkoming
- Schade moet boven het normale maatschappelijke risico liggen
- Schade mag niet voorzienbaar zijn geweest (risicoaanvaarding)
- Schade is niet anderszins verzekerd of vergoed
Normaal maatschappelijk risico
Een deel van de schade is voor eigen rekening:
- Wettelijk minimum: 2% van de waarde onroerende zaak
- Bij indirecte planschade soms 4% of meer
Veelgestelde vragen
Krijg ik het drempelbedrag terug?
Ja, als je aanvraag (gedeeltelijk) wordt toegewezen krijg je het drempelbedrag terug.
Hoe lang heb ik om planschade aan te vragen?
Binnen 5 jaar na het onherroepelijk worden van het bestemmingsplan.
Wat als ik het niet eens ben met het besluit?
Je kunt bezwaar maken en daarna in beroep bij de rechtbank.
## Veelgestelde vragen
**Hoe weet ik of ik in aanmerking kom voor planschadevergoeding?**
Je komt in aanmerking als de waarde van je woning of grond is gedaald door een bestemmingsplanwijziging, of als je inkomstenverlies lijdt (bijv. als agrariër). De schade moet boven het normale maatschappelijke risico liggen (minimaal 2% van de waarde) en niet voorzienbaar zijn geweest. Controleer eerst of de wijziging daadwerkelijk schade veroorzaakt en of je binnen de termijn van 5 jaar na het onherroepelijk worden van het plan zit.
**Wat moet ik doen als de gemeente mijn planschadeclaim afwijst?**
Als je claim wordt afgewezen, kun je binnen 6 weken bezwaar maken bij de gemeente. Volg hiervoor de instructies in de afwijzingsbrief. Als het bezwaar ook wordt afgewezen, kun je in beroep gaan bij de rechtbank. Het is verstandig om juridisch advies in te winnen, bijvoorbeeld bij een gespecialiseerde advocaat of een juridisch loket, om je kansen te vergroten.
**Hoe wordt de hoogte van de planschadevergoeding berekend?**
De vergoeding wordt berekend op basis van de waardedaling van je woning of grond, minus het normale maatschappelijke risico (meestal 2% van de waarde). Een onafhankelijke deskundige bepaalt de waarde voor en na de bestemmingsplanwijziging. Bij inkomensschade wordt gekeken naar het daadwerkelijke verlies. De gemeente kan ook rekening houden met andere factoren, zoals overlast of verminderde gebruiksmogelijkheden.
**Kan ik planschade aanvragen als mijn huis nog niet is gebouwd?**
Ja, dat kan. Ook als je huis nog niet is gebouwd, maar je al een bouwvergunning hebt of concrete plannen, kun je planschade aanvragen als de bestemmingsplanwijziging je plannen doorkruist. Je moet dan aantonen dat de wijziging je bouwplannen heeft verhinderd of de waarde van je toekomstige woning heeft verminderd. Dit is vaak complexer en vereist goede onderbouwing.
**Wat is het verschil tussen directe en indirecte planschade?**
Directe planschade ontstaat als je eigen grond of woning direct wordt getroffen door een bestemmingsplanwijziging (bijv. waardedaling door nieuwe bestemming). Indirecte planschade ontstaat als je schade lijdt door veranderingen in de omgeving (bijv. overlast van een nieuw bedrijventerrein). Bij indirecte schade geldt vaak een hoger normaal maatschappelijk risico (4% of meer), waardoor de drempel voor vergoeding hoger ligt.
**Moet ik een advocaat inschakelen voor een planschadeclaim?**
Het is niet verplicht, maar wel aan te raden bij complexe zaken of grote bedragen. Een advocaat gespecialiseerd in planschade kan je helpen met het verzamelen van bewijs, het opstellen van een sterke aanvraag en het voeren van bezwaar of beroep. Voor kleinere claims kun je ook terecht bij een juridisch loket voor advies. Houd er rekening mee dat juridische kosten niet altijd worden vergoed, zelfs als je claim wordt toegewezen.
**Kan ik planschade aanvragen voor emotionele schade of overlast?**
Planschadevergoeding richt zich vooral op financiële schade, zoals waardedaling of inkomensverlies. Emotionele schade of overlast (bijv. geluidshinder) wordt meestal niet vergoed, tenzij deze leidt tot een meetbare waardedaling. Wel kun je soms een tegemoetkoming krijgen voor bijzondere overlast, maar dit valt buiten de standaard planschaderegeling. Informeer bij de gemeente naar andere mogelijkheden, zoals een overlastvergoeding.
### TL;DR
Planschade is financiële schade door een bestemmingsplanwijziging, zoals waardedaling van je woning of grond. Je kunt een tegemoetkoming aanvragen bij de gemeente binnen 5 jaar na de wijziging, mits de schade boven het normale risico (2-4%) ligt. De gemeente beoordeelt je claim en je kunt bezwaar maken bij een afwijzing.
### Key Takeaways
- Planschade vergoedt waardedaling of inkomensverlies door bestemmingsplanwijzigingen, niet voorzienbare schade boven het normale risico (2-4%).
- Je hebt 5 jaar de tijd om een aanvraag in te dienen na het onherroepelijk worden van het bestemmingsplan.
- De gemeente beoordeelt je claim; bij afwijzing kun je bezwaar maken en in beroep gaan bij de rechtbank.
- Het drempelbedrag (vaak €300) krijg je terug als je claim (gedeeltelijk) wordt toegewezen.
- Voor complexe zaken of grote bedragen is het verstandig om juridische hulp in te schakelen.