Als je bezwaar of beroep wint, kun je een vergoeding krijgen voor je proceskosten. Dit is meestal een forfaitair (vast) bedrag.
Wanneer proceskostenvergoeding?
Je kunt proceskostenvergoeding krijgen als:
- Je bezwaar of beroep (gedeeltelijk) gegrond is
- Het besluit wordt herroepen wegens een fout van het bestuursorgaan
- Je om vergoeding hebt gevraagd
Waarvoor vergoeding?
| Kostenpost | Vergoeding |
|---|
| Rechtsbijstand | Puntensysteem |
| Deskundigen | Werkelijke kosten (max.) |
| Getuigen | Vergoeding per getuige |
| Reiskosten | Openbaar vervoer of km-vergoeding |
| Verletkosten | Gederfde inkomsten |
Puntensysteem rechtsbijstand
Voor rechtsbijstand geldt het Besluit proceskosten bestuursrecht:
- Bezwaarschrift/beroepschrift: 1 punt
- Hoorzitting/zitting: 1 punt
- Waarde per punt: € 875 (beroep) of € 597 (bezwaar)
- Wegingsfactor: 0,25 tot 2, afhankelijk van complexiteit
Verzoek om vergoeding
Je moet zelf om proceskostenvergoeding vragen:
- In bezwaar: vóór de beslissing op bezwaar
- In beroep: ter zitting of in je beroepschrift
Veelgestelde vragen
Krijg ik mijn werkelijke advocaatkosten vergoed?
Meestal niet volledig. De vergoeding is forfaitair en dekt vaak maar een deel van de werkelijke kosten.
Wat als ik geen advocaat had?
Dan krijg je geen vergoeding voor rechtsbijstand, maar wel voor eventuele reis- en verletkosten.
Kan het bestuursorgaan mijn kosten vorderen als ik verlies?
Nee, in het bestuursrecht bestaat geen veroordeling in de proceskosten voor de verliezende burger.
## Veelgestelde vragen
**Hoe bereken ik het bedrag van mijn proceskostenvergoeding voor rechtsbijstand?**
De vergoeding wordt berekend via een puntensysteem. Voor een bezwaarschrift of beroepschrift krijg je 1 punt, en voor een hoorzitting of zitting nog eens 1 punt. Elk punt is €875 (beroep) of €597 (bezwaar) waard, vermenigvuldigd met een wegingsfactor (0,25 tot 2) afhankelijk van de complexiteit. Bijvoorbeeld: bij 2 punten en een factor 1,5 in beroep, is de vergoeding 2 × €875 × 1,5 = €2.625.
**Kan ik ook een vergoeding krijgen voor kosten die ik maak vóór het indienen van bezwaar?**
Nee, de proceskostenvergoeding dekt alleen kosten die gemaakt zijn tijdens de bezwaar- of beroepsprocedure. Kosten voor voorbereidend advies of onderzoek voorafgaand aan het bezwaar vallen hier niet onder. Wel kun je soms vergoeding krijgen voor deskundigen of getuigen die je tijdens de procedure inschakelt, mits je dit tijdig aanvraagt.
**Wat moet ik doen als het bestuursorgaan mijn verzoek om vergoeding afwijst?**
Als je verzoek wordt afgewezen, kun je hiertegen in beroep gaan bij de bestuursrechter. Zorg dat je binnen de gestelde termijn (meestal 6 weken) een beroepschrift indient. Vermeld duidelijk waarom je het niet eens bent met de afwijzing en voeg bewijsstukken toe, zoals facturen of een verklaring van je advocaat.
**Krijg ik altijd een vergoeding als ik win, of zijn er uitzonderingen?**
Niet altijd. Je krijgt alleen een vergoeding als je deze expliciet hebt aangevraagd en het bezwaar of beroep (gedeeltelijk) gegrond is verklaard. Daarnaast kan de rechter de vergoeding beperken als je kosten onredelijk hoog zijn of als het bestuursorgaan aantoont dat het besluit niet volledig onjuist was. Ook als je zelf geen kosten hebt gemaakt, krijg je geen vergoeding.
**Hoe vraag ik een vergoeding aan voor reis- en verletkosten?**
Je moet deze kosten apart vermelden in je verzoek om proceskostenvergoeding. Voor reiskosten kun je een vergoeding krijgen op basis van openbaar vervoer of een kilometervergoeding (meestal €0,19 per km). Voor verletkosten (gederfde inkomsten) moet je kunnen aantonen hoeveel inkomsten je bent misgelopen, bijvoorbeeld met een werkgeversverklaring of urenregistratie.
**Wat gebeurt er als ik mijn verzoek om vergoeding te laat indien?**
Als je te laat bent met je verzoek, kan het bestuursorgaan of de rechter weigeren om de kosten te vergoeden. Voor bezwaar moet je het verzoek indienen vóór de beslissing op bezwaar. In beroep moet je het verzoek ter zitting of in je beroepschrift doen. Doe dit dus tijdig om teleurstelling te voorkomen.
**Kan ik een hogere vergoeding krijgen als mijn zaak heel complex was?**
Ja, de rechter kan de wegingsfactor verhogen (tot maximaal 2) als je zaak bijzonder complex was. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij ingewikkelde juridische kwesties of als het bestuursorgaan ernstige fouten heeft gemaakt. Je moet dit wel onderbouwen in je verzoek, bijvoorbeeld met een toelichting van je advocaat of deskundige.
### TL;DR
Een proceskostenvergoeding in het bestuursrecht is een forfaitaire vergoeding voor kosten die je maakt bij een succesvol bezwaar of beroep. Je moet zelf om vergoeding vragen en de hoogte hangt af van een puntensysteem en de complexiteit van je zaak. Werkelijke kosten worden niet altijd volledig vergoed, maar wel reis- en verletkosten als je die kunt aantonen.
### Key Takeaways
- Je hebt alleen recht op proceskostenvergoeding als je bezwaar of beroep (gedeeltelijk) gegrond is en je hier expliciet om vraagt.
- De vergoeding voor rechtsbijstand is forfaitair en wordt berekend via een puntensysteem met een wegingsfactor (€875 per punt in beroep, €597 in bezwaar).
- Naast rechtsbijstand kun je vergoeding krijgen voor deskundigen, getuigen, reis- en verletkosten, mits je deze kosten kunt aantonen.
- Vraag de vergoeding tijdig aan: vóór de beslissing op bezwaar of ter zitting/in je beroepschrift bij beroep.
- Het bestuursorgaan kan jou geen proceskosten opleggen als je de zaak verliest.