Terug naar Encyclopedie
Algemeen Bestuursrecht

Bestuurlijke boete

Een bestuurlijke boete is een geldstraf van de overheid. Lees hoe deze werkt en wat je rechten zijn.

5 min leestijd

Een bestuurlijke boete is een geldstraf die de overheid kan opleggen zonder tussenkomst van de rechter. Het is een bestraffende sanctie.

Wat is een bestuurlijke boete?

Een bestuurlijke boete is een punitieve (bestraffende) sanctie waarbij je een geldbedrag moet betalen. Anders dan bij een dwangsom gaat het niet om herstel, maar om bestraffing.

Voorbeelden bestuurlijke boetes

  • Boete van de Belastingdienst
  • Boete van het UWV bij fraude
  • Boete van de gemeente bij uitkeringsfraude
  • Boete van de Autoriteit Persoonsgegevens
  • Boete van de ACM (mededinging)

Procedure

StapToelichting
VoornemenJe ontvangt een voornemen tot boeteoplegging
ZienswijzeJe kunt je verweren voordat het besluit wordt genomen
BoetebesluitDefinitief besluit tot oplegging boete
BezwaarJe kunt binnen 6 weken bezwaar maken

Rechtsbescherming

Omdat een boete bestraffend is, gelden extra waarborgen:

  • Zwijgrecht: je hoeft niet mee te werken aan je eigen veroordeling
  • Onschuldpresumptie: je bent onschuldig tot het tegendeel is bewezen
  • Evenredigheid: de boete moet in verhouding staan tot de overtreding

Hoogte van de boete

De hoogte van de boete hangt af van:

  • De wettelijke maximumboete
  • De ernst van de overtreding
  • Je verwijtbaarheid
  • Je financiële draagkracht

Veelgestelde vragen

Moet ik de boete betalen tijdens bezwaar?

In principe wel, tenzij je een voorlopige voorziening krijgt. Soms kun je uitstel van betaling vragen.

Kan de boete worden gematigd?

Ja, als de boete onevenredig hoog is, kan deze worden verlaagd door het [bestuursorgaan](https://rechtshulpdenhaag.nl/encyclopedie/bestuursorgaan-identificeren) of de rechter.

Komt een bestuurlijke boete op mijn strafblad?

Nee, een bestuurlijke boete is geen strafrechtelijke veroordeling en komt niet op je strafblad.

## Veelgestelde vragen **Wat moet ik doen als ik een voornemen tot boeteoplegging ontvang?** Bij ontvangst van een voornemen tot boeteoplegging heb je recht op een zienswijze. Dit betekent dat je binnen de gestelde termijn (meestal 2-6 weken) schriftelijk kunt reageren en je standpunt kunt toelichten. Verzamel bewijs en argumenten die aantonen waarom de boete niet terecht is of te hoog. Reageer tijdig, want na het definitieve boetebesluit wordt het moeilijker om de boete aan te vechten. Overweeg juridisch advies als de boete hoog is of de zaak complex. **Hoe lang duurt de procedure voor een bestuurlijke boete?** De duur van de procedure varieert, maar reken op minimaal 3-6 maanden. Na het voornemen volgt een termijn voor je zienswijze (2-6 weken). Het bestuursorgaan neemt vervolgens enkele weken tot maanden om het definitieve boetebesluit te nemen. Daarna heb je 6 weken de tijd om bezwaar te maken. Een bezwaarprocedure duurt gemiddeld 3-6 maanden, afhankelijk van de complexiteit en de werklast van het bestuursorgaan of de rechter. **Kan ik bezwaar maken tegen een bestuurlijke boete als ik al betaald heb?** Ja, ook na betaling kun je nog bezwaar maken. Als je bezwaar gegrond wordt verklaard, krijg je het betaalde bedrag terug. Het is wel verstandig om tijdens de bezwaarprocedure uitstel van betaling aan te vragen om te voorkomen dat je betaalt terwijl de boete mogelijk wordt vernietigd. Let op: de bezwaartermijn van 6 weken blijft gelden, ook als je al betaald hebt. **Wat gebeurt er als ik een bestuurlijke boete niet betaal?** Als je de boete niet betaalt, kan het bestuursorgaan overgaan tot invordering. Dit betekent dat een deurwaarder de boete kan innen, eventueel door beslag te leggen op je inkomen, bankrekening of bezittingen. Ook kunnen er extra kosten in rekening worden gebracht. In sommige gevallen kan het niet betalen leiden tot een strafrechtelijke vervolging, bijvoorbeeld bij belastingboetes. Vraag tijdig uitstel van betaling of een betalingsregeling aan. **Hoe wordt de hoogte van een bestuurlijke boete bepaald?** De hoogte van de boete hangt af van wettelijke maximumbedragen, de ernst van de overtreding, je verwijtbaarheid en je financiële draagkracht. Het bestuursorgaan hanteert vaak een boetebeleid met standaardbedragen per overtreding, maar kan hiervan afwijken. Bijvoorbeeld: een lichte overtreding zonder opzet leidt tot een lagere boete dan opzettelijke fraude. Je kunt de boete betwisten als deze onevenredig hoog is in verhouding tot de overtreding. **Kan ik een bestuurlijke boete kwijtgescholden krijgen?** Kwijtschelding is mogelijk, maar alleen in uitzonderlijke gevallen. Het bestuursorgaan kan de boete geheel of gedeeltelijk kwijtschelden als betaling leidt tot onaanvaardbare financiële problemen of als er sprake is van bijzondere omstandigheden. Je moet hiervoor een schriftelijk verzoek indienen met bewijs van je financiële situatie. Kwijtschelding wordt niet snel verleend en is geen recht, maar een gunst. **Wat is het verschil tussen een bestuurlijke boete en een strafrechtelijke boete?** Een bestuurlijke boete wordt opgelegd door een bestuursorgaan (zoals de Belastingdienst of gemeente) zonder tussenkomst van een rechter, terwijl een strafrechtelijke boete door een rechter wordt opgelegd na een strafzaak. Een bestuurlijke boete komt niet op je strafblad, een strafrechtelijke boete wel. Ook gelden bij een bestuurlijke boete minder strenge bewijsregels dan in het strafrecht, maar je hebt wel recht op rechtsbescherming zoals het zwijgrecht en de onschuldpresumptie. ### TL;DR Een bestuurlijke boete is een geldstraf die de overheid oplegt zonder rechter, bijvoorbeeld bij belastingfraude of overtreding van regels. Je kunt je verweren via een zienswijze en bezwaar, en de boete komt niet op je strafblad. De hoogte hangt af van de ernst van de overtreding en je financiële situatie, maar betalen is vaak verplicht tijdens bezwaar tenzij je uitstel krijgt. ### Key Takeaways - Een bestuurlijke boete is een bestraffende sanctie die direct door een bestuursorgaan (zoals de Belastingdienst of gemeente) wordt opgelegd, zonder tussenkomst van een rechter. - Je hebt recht op rechtsbescherming, waaronder het indienen van een zienswijze en bezwaar binnen 6 weken na het boetebesluit. - De boete komt niet op je strafblad, maar niet betalen kan leiden tot invordering door een deurwaarder of extra kosten. - De hoogte van de boete wordt bepaald door wettelijke maxima, de ernst van de overtreding, je verwijtbaarheid en financiële draagkracht, en kan worden gematigd als deze onevenredig is. - Tijdens de bezwaarprocedure moet je de boete meestal wel betalen, tenzij je uitstel van betaling of een voorlopige voorziening aanvraagt.