Karşılıklı rıza ile kira sona erdirmesi: Kira sözleşmesine birlikte son vermek
**Karşılıklı rıza** ile hem **kiracı** hem de **ev sahibi** bir **kira sözleşmesini** resmi bir fesih olmaksızın sona erdirebilirler. İhbar süresini beklemek yerine, her iki taraf da kira ilişkisinin derhal sona ermesi konusunda anlaşabilir. Bu, örneğin kiracının yeni bir konut bulması veya ev sahibinin mülkü kendisi kullanmak istemesi durumunda pratik olabilir. Bu makalede karşılıklı rızanın nasıl çalıştığını, yasal dayanağını ve izlenmesi gereken adımları açıklıyoruz.
Karşılıklı rıza nedir?
**Karşılıklı rıza** ile kiracı ve ev sahibi, resmi bir fesih olmaksızın kira sözleşmesini sona erdirmek için bir **anlaşma** yaparlar. Bu, her iki tarafın da sözleşmenin devam ettirilmesine gerek olmadığı konusunda hemfikir olduğu anlamına gelir. Bu bir **gönüllü anlaşma**dır ve kira ilişkisinin sona erdirilmesi için bir neden gerekmez, resmi fesih durumunda olduğu gibi (örneğin taraflardan birinin kusuru veya mücbir sebep).
Karşılıklı rıza hiçbir taraf için **yasal olarak bağlayıcı değildir**. Bu bir **bilgilendirme anlaşması**dır ve sözlü veya yazılı olarak kaydedilebilir. Ancak yasal güvenlik için anlaşmanın her zaman **yazılı** olarak kaydedilmesi tavsiye edilir.
Karşılıklı rızanın yasal dayanağı
Kira sözleşmesini **karşılıklı rıza** ile sona erdirmenin olasılığı, **Konut Kira Yasası (Whw)** veya **Medeni Kanun**'da açıkça düzenlenmemiştir. Bu, **sözleşme özgürlüğünden** (Medeni Kanun madde 6:227 ve 6:228) kaynaklanan bir **hukuki ilke**dir. Bu, tarafların prensip olarak yasaya aykırı olmayan anlaşmalar yapma özgürlüğüne sahip olduğu anlamına gelir.
Ancak anlaşma **diğer yasal hükümlere aykırı olmamalıdır**, örneğin:
- Whw'deki **fesih kuralları** (örneğin konut kira sözleşmesinde minimum 1 aylık ihbar süresi).
- Kiracıyı keyfi sona erdirmeye karşı **koruma** (Whw madde 7:270 ve devamı).
- Geçerli fesih için **gerekli şartlar**, örneğin **fesih bildirimi**nin verilmesi (Whw madde 7:273).
Anlaşma gönüllü olsa da, örneğin kiracı **koruma döneminde** ise (konut kira sözleşmesinde ilk 5 yıl), ev sahibi kirayı tek taraflı sona erdiremez. Bu durumda da karşılıklı rıza, her iki tarafın anlaşması şartıyla bir çözüm sunabilir.
Karşılıklı rızanın pratik örnekleri
Karşılıklı rıza farklı durumlarda rol oynayabilir. İşte bazı örnekler:
| Durum | Kiracı | Ev Sahibi | Karşılıklı rıza ile çözüm |
|---|---|---|---|
| Kiracı yeni bir konut bulur | İhbar süresini beklemek istemez | Hızlı sona ermeye itiraz etmez | Taraflar ihbar süresi olmadan derhal sona ermesi konusunda anlaşır |
| Ev sahibi mülkü kendisi kullanmak ister | Hızlı sona ermeye razıdır | Resmi fesih bildirimi vermek istemez | Taraflar kiranın derhal sona ereceği konusunda anlaşır |
| Kiracı ve ev sahibi anlaşmazlığı önlemek ister | Kira süresini çok uzun bulur | Uzun kira sözleşmesinden fayda görmez | Anlaşma ile kiranın sona erdirilmesine karar verirler |
Karşılıklı rızada haklar ve yükümlülükler
Karşılıklı rızada hem kiracı hem de ev sahibi için aşağıdaki **haklar ve yükümlülükler** geçerlidir:
Kiracının hakları
- İhbar süresini beklememek: Her iki tarafın anlaşması halinde kiracı yasal ihbar süresini (örneğin 1 ay) beklemek zorunda değildir.
- Neden belirtmek gerekmez: Karşılıklı rızada resmi fesih unlike gerekçe sunmak zorunlu değildir.
- Yazılı teyit: Kiracı sona ermeye ilişkin **net bir anlaşma** ile yasal güvenceye sahip olabilir.
Kiracının yükümlülükleri
- An