Witwassen

Witwassen is het verbergen of verhullen van de criminele herkomst van geld of goederen. Ook het simpelweg voorhanden hebben van crimineel geld kan witwassen opleveren.

Wat is witwassen?

Witwassen (artikel 420bis-420quater Sr) is het:

• Verbergen of verhullen van de herkomst van voorwerpen uit misdrijf
• Verwerven, voorhanden hebben of overdragen van dergelijke voorwerpen
• Gebruiken van crimineel geld

Vormen van witwassen

• Opzetwitwassen (420bis) - Je weet dat het geld van misdrijf komt. Max 6 jaar.
• Schuldwitwassen (420quater) - Je had moeten weten dat het crimineel geld was. Max 2 jaar.
• Gewoontewitwassen (420ter) - Je maakt er een gewoonte van. Max 8 jaar.

Voorbeelden

• Contant drugsgeld storten op bankrekeningen
• Met crimineel geld onroerend goed kopen
• Facturen valselijk opmaken om zwart geld wit te wassen
• Geld door buitenlandse constructies sluizen
• Een bedrijf gebruiken als dekmantel

Eigen misdrijf

Ook het witwassen van geld uit eigen misdrijf is strafbaar. Wie bijvoorbeeld uit drugshandel geld verdient en dat geld gebruikt, pleegt naast drugshandel ook witwassen.

Meldplicht

Banken, notarissen, makelaars en andere instellingen hebben een meldplicht bij ongebruikelijke transacties. Zij moeten verdachte transacties melden bij de FIU-Nederland.

Ontnemingsvordering

Bij witwassen vordert het OM vaak ontneming van het witgewassen bedrag. Het criminele vermogen wordt dan afgepakt.

Veelgestelde vragen

Wat is mijn retourrecht?

Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.

Hoe lang geldt de wettelijke garantie?

Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.

Kan ik rente eisen over schulden?

Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.

Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?

Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.

Wat is een kredietovereenkomst?

Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.

## Veelgestelde vragen **Wanneer ben ik strafbaar voor witwassen?** Je bent strafbaar voor witwassen als je opzettelijk geld of goederen verbergt, verwerft of gebruikt waarvan je weet (of had moeten weten) dat ze uit een misdrijf komen. Ook als je crimineel geld simpelweg in bezit hebt, kun je al vervolgd worden. Bijvoorbeeld: als je contant geld aanneemt waarvan je vermoedt dat het van drugshandel komt, loop je risico. De straf hangt af van de ernst (opzet, schuld of gewoonte) en kan oplopen tot 8 jaar cel. **Wat is het verschil tussen opzetwitwassen en schuldwitwassen?** Bij opzetwitwassen (art. 420bis Sr) weet je zeker dat het geld of de goederen crimineel zijn. De maximale straf is 6 jaar. Bij schuldwitwassen (art. 420quater Sr) had je moeten weten dat het om crimineel geld ging, maar heb je dat nagelaten. Hiervoor geldt een maximale straf van 2 jaar. Bijvoorbeeld: als je een grote som contant geld aanneemt zonder te vragen waar het vandaan komt, kun je al schuldig zijn aan schuldwitwassen. **Kan ik witwassen als ik geld uit mijn eigen misdrijf gebruik?** Ja, ook het witwassen van geld uit je eigen misdrijf is strafbaar. Als je bijvoorbeeld geld uit drugshandel verdient en dat vervolgens gebruikt om een huis te kopen, pleeg je zowel drugshandel als witwassen. Het Openbaar Ministerie kan je dan voor beide feiten vervolgen. Dit geldt ook voor andere misdrijven, zoals fraude of diefstal. **Wat moet ik doen als ik een verdachte transactie opmerk?** Als je werkzaam bent bij een bank, notariskantoor, makelaardij of andere instelling met een meldplicht, ben je verplicht om ongebruikelijke transacties te melden bij de FIU-Nederland (Financial Intelligence Unit). Dit geldt bijvoorbeeld voor grote contante stortingen, onverklaarbare overboekingen of transacties met hoog-risicolanden. Niet melden kan leiden tot strafrechtelijke vervolging. Als particulier kun je verdachte situaties anoniem melden via Meld Misdaad Anoniem. **Hoe werkt een ontnemingsvordering bij witwassen?** Bij een veroordeling voor witwassen vordert het Openbaar Ministerie vaak de ontneming van het witgewassen bedrag. Dit betekent dat het criminele vermogen wordt afgepakt, inclusief eventuele winsten. Bijvoorbeeld: als je een huis hebt gekocht met drugsgeld, kan de overheid het huis confisqueren. Ook andere bezittingen, zoals auto’s of banktegoeden, kunnen worden ontnomen. Dit gebeurt naast een eventuele gevangenisstraf. **Wat zijn veelvoorkomende witwasmethodes?** Veelgebruikte witwasmethodes zijn onder meer: contant geld storten op bankrekeningen (structuring), valse facturen opmaken om zwart geld wit te wassen, geld via buitenlandse rekeningen sluizen, onroerend goed kopen met crimineel geld, of een legitiem bedrijf gebruiken als dekmantel (bijv. een café of autohandel). Ook cryptovaluta worden steeds vaker gebruikt om geldstromen te verhullen. **Wat gebeurt er als mijn bank een verdachte transactie meldt?** Als je bank een verdachte transactie meldt bij de FIU-Nederland, wordt deze geanalyseerd. De FIU kan de melding doorspelen aan opsporingsdiensten zoals de politie of de FIOD. Dit kan leiden tot een onderzoek naar jouw financiële handelingen. Je bank kan je rekening tijdelijk blokkeren of opvragen om de herkomst van het geld te verklaren. In ernstige gevallen kan dit leiden tot strafrechtelijke vervolging. ### TL;DR Witwassen is het verbergen of gebruiken van crimineel geld en is strafbaar in verschillende vormen, van opzet (max. 6 jaar) tot schuld (max. 2 jaar). Ook geld uit eigen misdrijven valt hieronder. Banken en andere instellingen moeten verdachte transacties melden, en bij veroordeling kan het criminele vermogen worden ontnomen. ### Key Takeaways - Witwassen omvat het verbergen, verwerven of gebruiken van geld of goederen uit misdrijf, ook als het uit je eigen criminele activiteiten komt. - Er zijn drie vormen van witwassen: opzet (max. 6 jaar), schuld (max. 2 jaar) en gewoonte (max. 8 jaar). - Banken, notarissen en makelaars hebben een meldplicht voor verdachte transacties bij de FIU-Nederland. - Bij veroordeling kan het Openbaar Ministerie een ontnemingsvordering indienen om het criminele vermogen af te pakken. - Veelvoorkomende witwasmethodes zijn contante stortingen, valse facturen, buitenlandse constructies en het gebruik van legitieme bedrijven als dekmantel.