Alimentatie kan worden gewijzigd als de omstandigheden wezenlijk veranderen. Zowel de betaler als de ontvanger kan om aanpassing vragen.
Gronden voor wijziging
Alimentatie kan worden gewijzigd bij:
- Inkomensstijging of -daling: Ontslag, promotie, arbeidsongeschiktheid
- Nieuwe relatie: Samenwonen of hertrouwen
- Verhuizing: Gewijzigde woonlasten
- Kinderen: Kind wordt 18 of gaat werken
- Gezondheid: Ziekte die invloed heeft op werk of zorgbehoefte
Procedure wijziging
| Stap | Actie |
|---|
| 1 | Probeer eerst in overleg tot nieuwe afspraken te komen |
| 2 | Leg nieuwe afspraken schriftelijk vast |
| 3 | Bij geen overeenstemming: verzoekschrift via advocaat |
| 4 | Rechtbank beoordeelt of wijziging gerechtvaardigd is |
Ingangsdatum wijziging
De rechter bepaalt de ingangsdatum. Mogelijkheden zijn:
- Datum indiening verzoekschrift (gebruikelijk)
- Datum van de gewijzigde omstandigheid
- Datum van de beschikking
Terugwerkende kracht
Een verlaging met terugwerkende kracht kan lastig zijn als de ontvanger het geld al heeft uitgegeven. De rechter weegt af of terugbetaling redelijk is. Bij verhoging wordt vaak wel terugwerkende kracht toegekend.
Automatische indexering
Alimentatie wordt jaarlijks per 1 januari geïndexeerd met het wettelijke indexeringspercentage. Dit is geen 'wijziging' maar een automatische aanpassing aan de lonen/prijzen.
Kan ik zelf de alimentatie verlagen als ik minder verdien?
Nee, u mag niet eigenmachtig minder betalen. Zolang er geen nieuwe afspraak of rechterlijke uitspraak is, blijft de oude alimentatie gelden. Betaalt u minder, dan kan de ontvanger het verschil alsnog opeisen.
Wat als mijn ex-partner gaat samenwonen?
Bij samenwonen als ware men gehuwd eindigt de partneralimentatie definitief (dit is wettelijk geregeld). U moet dit wel kunnen aantonen. Let op: dit geldt niet voor kinderalimentatie.
Hoe lang duurt een wijzigingsprocedure?
Een wijzigingsprocedure duurt gemiddeld 3-6 maanden. Bij spoed kunt u een voorlopige voorziening vragen, waarna de rechter binnen enkele weken een tijdelijke beslissing geeft.
## Veelgestelde vragen
**Hoe kan ik alimentatie laten wijzigen als mijn inkomen sterk is gedaald?**
U moet eerst proberen in overleg met uw ex-partner tot nieuwe afspraken te komen. Lukt dit niet, dan dient u via een advocaat een verzoekschrift in bij de rechtbank. De rechter beoordeelt of uw inkomensdaling voldoende grond is voor wijziging. Verzamel bewijs zoals een ontslagbrief, uitkeringsspecificaties of medische verklaringen. Betaal niet zomaar minder, want dan riskeert u achterstallige betalingen.
**Wat gebeurt er met alimentatie als mijn kind 18 wordt of gaat werken?**
Kinderalimentatie stopt niet automatisch als uw kind 18 wordt, maar kan wel worden aangepast. Als uw kind gaat werken of studiefinanciering ontvangt, kan de alimentatie worden verlaagd. U moet dit wel aanvragen bij de rechtbank. Voor kinderen ouder dan 21 jaar geldt geen wettelijke alimentatieplicht meer, tenzij er afspraken zijn gemaakt over studiefinanciering.
**Kan ik alimentatie stopzetten als mijn ex-partner gaat samenwonen?**
Bij partneralimentatie stopt de verplichting automatisch als uw ex-partner gaat samenwonen als ware men gehuwd. U moet dit wel kunnen aantonen, bijvoorbeeld met een huurovereenkomst of verklaringen van buren. Voor kinderalimentatie geldt dit niet. Dien een verzoek in bij de rechtbank om de alimentatie officieel te beëindigen en voorkom dat u onterecht blijft betalen.
**Hoe werkt de jaarlijkse indexering van alimentatie?**
Alimentatie wordt elk jaar per 1 januari automatisch aangepast aan de loon- en prijsontwikkeling. Het indexeringspercentage wordt jaarlijks vastgesteld door de overheid. U hoeft hier niets voor te doen; de aanpassing geldt van rechtswege. Controleer wel of de betaling correct wordt aangepast, want soms vergeten betalers dit door te voeren.
**Wat als mijn ex-partner weigert mee te werken aan een alimentatiewijziging?**
Als overleg niet lukt, kunt u via een advocaat een verzoekschrift indienen bij de rechtbank. De rechter beoordeelt dan of er voldoende gronden zijn voor wijziging. Verzamel bewijs zoals loonstroken, medische verklaringen of een samenlevingscontract. De procedure duurt gemiddeld 3-6 maanden, maar bij spoed kunt u een voorlopige voorziening aanvragen.
**Kan ik alimentatie met terugwerkende kracht laten verlagen?**
Een verlaging met terugwerkende kracht is lastig, omdat de rechter rekening houdt met het feit dat de ontvanger het geld mogelijk al heeft uitgegeven. Bij een verhoging wordt vaker terugwerkende kracht toegekend. De ingangsdatum van de wijziging wordt bepaald door de rechter, meestal vanaf de datum van het verzoekschrift of de gewijzigde omstandigheid.
**Wat zijn de kosten van een alimentatiewijzigingsprocedure?**
De kosten bestaan uit griffierechten (ca. €100-€400) en advocaatkosten (gemiddeld €1.500-€3.000). Als u weinig inkomen heeft, kunt u mogelijk rechtsbijstand aanvragen. Bij een succesvol verzoek kan de rechter de kosten (deels) aan de andere partij opleggen. Bespreek de kosten vooraf met uw advocaat.
### TL;DR
Alimentatie kan worden gewijzigd bij wezenlijke veranderingen zoals inkomen, samenwonen of gezondheid. Probeer eerst in overleg te gaan, anders vraagt u via een advocaat een rechterlijke wijziging aan. De rechter bepaalt de ingangsdatum en of er terugwerkende kracht geldt. Jaarlijkse indexering gebeurt automatisch.
### Key Takeaways
- Alimentatie wijzigen kan alleen via overleg of een rechterlijke procedure – eigenmachtig verlagen is niet toegestaan.
- Gronden voor wijziging zijn onder meer inkomensverandering, samenwonen, gezondheidsproblemen of meerderjarigheid van kinderen.
- De rechter bepaalt de ingangsdatum van de wijziging, vaak vanaf de datum van het verzoek of de gewijzigde omstandigheid.
- Partneralimentatie stopt automatisch bij samenwonen, maar kinderalimentatie blijft altijd gelden.
- Alimentatie wordt jaarlijks automatisch geïndexeerd – dit hoeft u niet zelf aan te vragen.