Stiefouderadoptie is de adoptie van een kind door de partner van een ouder. De stiefouder wordt dan de juridische ouder van het kind, naast de biologische ouder.
Wanneer stiefouderadoptie?
Stiefouderadoptie kan worden overwogen als:
- De andere biologische ouder is overleden
- De andere biologische ouder is onbekend
- De andere biologische ouder is uit de ouderlijke macht gezet
- De andere biologische ouder stemt in met adoptie
Voorwaarden
| Voorwaarde | Toelichting |
| Relatie met ouder | Getrouwd, geregistreerd partnerschap of 3+ jaar samenwonend |
| Verzorging | Minimaal 1 jaar het kind verzorgd |
| Leeftijdsverschil | Stiefouder minimaal 18 jaar ouder dan kind |
| Belang kind | Adoptie moet in belang van het kind zijn |
Toestemming
Voor stiefouderadoptie is toestemming nodig van:
- De partner (de biologische ouder)
- De andere biologische ouder (als deze gezag heeft of contact)
- Het kind vanaf 12 jaar
Vervangende toestemming
Als de andere biologische ouder geen toestemming geeft, kan de rechter vervangende toestemming geven als:
- Het kind niets meer van die ouder te verwachten heeft, of
- De weigering misbruik van het toestemmingsrecht is
Gevolgen
- Stiefouder wordt juridisch ouder
- Band met andere biologische ouder wordt verbroken
- Kind kan naam van stiefouder krijgen
- Kind wordt erfgenaam van stiefouder
- Onderhoudsplicht andere biologische ouder vervalt
Procedure
- Verzoekschrift bij rechtbank via advocaat
- Raad voor de Kinderbescherming doet onderzoek
- Zitting bij de rechter
- Rechter spreekt adoptie uit
Verliest mijn kind contact met de andere ouder na stiefouderadoptie?
Na stiefouderadoptie is er juridisch geen band meer met de andere ouder. Of er nog contact is, hangt af van afspraken. De rechter kan bij de adoptie een omgangsregeling vaststellen.
Kan de biologische ouder de adoptie tegenhouden?
Als de biologische ouder geen toestemming geeft, kan de rechter toch vervangende toestemming verlenen als dit in het belang van het kind is en de ouder het kind verwaarloost of geen contact heeft.
Verandert de naam van mijn kind automatisch?
Nee, bij de adoptie-uitspraak kan worden verzocht om naamswijziging. Het kind kan de naam van de stiefouder krijgen of een dubbele naam. De rechter beslist hierover.
## Veelgestelde vragen
**Hoe lang duurt de procedure voor stiefouderadoptie?**
De procedure duurt gemiddeld 6 tot 12 maanden. Dit hangt af van de complexiteit van de zaak, de snelheid van de Raad voor de Kinderbescherming en de agenda van de rechtbank. Eerst dient een advocaat een verzoekschrift in, daarna volgt een onderzoek en een zitting. Besluit de rechter positief, dan is de adoptie definitief. Vertraging kan optreden als de andere biologische ouder bezwaar maakt.
**Wat zijn de kosten van stiefouderadoptie?**
De kosten variëren, maar reken op €1.500 tot €3.500. Dit omvat griffierechten (ca. €300-€500), advocaatkosten (€1.000-€2.500) en eventuele kosten voor de Raad voor de Kinderbescherming. Bij een laag inkomen kun je in aanmerking komen voor gesubsidieerde rechtsbijstand (toevoeging). Vraag altijd een offerte aan bij een gespecialiseerde advocaat.
**Kan ik mijn stiefkind adopteren als de andere ouder nog leeft maar geen contact heeft?**
Ja, dat kan. Als de andere ouder geen contact heeft of het kind verwaarloost, kan de rechter vervangende toestemming geven. De Raad voor de Kinderbescherming onderzoekt of de adoptie in het belang van het kind is. Bewijs van gebrek aan contact (bijv. geen alimentatie, geen bezoek) versterkt je zaak. Een advocaat helpt bij het verzamelen van bewijs.
**Verliest mijn kind automatisch het erfrecht van de andere biologische ouder na adoptie?**
Ja, na stiefouderadoptie vervalt het erfrecht van de andere biologische ouder. Het kind erft alleen nog van de stiefouder en de biologische ouder bij wie het blijft wonen. Wil je dit voorkomen, dan kun je via een testament of erfovereenkomst regelen dat het kind toch (een deel van) de erfenis van de andere ouder ontvangt. Overleg hierover met een notaris.
**Moet mijn stiefkind ook toestemming geven voor de adoptie?**
Ja, als je stiefkind 12 jaar of ouder is, moet het schriftelijk toestemming geven. Jongere kinderen worden door de rechter gehoord als ze in staat zijn hun mening te uiten. De rechter weegt de wens van het kind mee, maar beslist uiteindelijk op basis van het kindbelang. Bereid je kind goed voor op het gesprek met de rechter.
**Kan ik de adoptie ongedaan maken als de relatie met mijn partner stukloopt?**
Nee, stiefouderadoptie is definitief en kan niet zomaar ongedaan worden gemaakt. Je blijft juridisch ouder, met alle rechten en plichten, zoals onderhoudsplicht. Bij een scheiding blijf je verantwoordelijk voor het kind, net als bij een biologisch kind. Overweeg dit goed voordat je de adoptie aanvraagt. Bij twijfel kun je eerst een omgangsregeling laten vastleggen.
**Wat gebeurt er als de andere ouder plotseling weer contact zoekt na de adoptie?**
Na adoptie is er juridisch geen band meer met de andere ouder, dus die heeft geen recht op contact. Als de ouder toch contact zoekt, beslis jij als juridisch ouder of dit wenselijk is. Bij conflicten kun je de rechter vragen om een omgangsregeling te wijzigen of te beëindigen. De belangen van het kind staan hierbij centraal. Een mediator kan helpen bij het maken van afspraken.
### TL;DR
Stiefouderadoptie maakt je juridisch ouder van je stiefkind, maar verbreekt de band met de andere biologische ouder. Het proces duurt 6-12 maanden en vereist toestemming van alle betrokkenen, tenzij de rechter dit vervangt. Na adoptie krijg je alle rechten en plichten van een ouder, zoals onderhoudsplicht en erfrecht.
### Key Takeaways
- Stiefouderadoptie is alleen mogelijk als de andere biologische ouder overleden is, onbekend is, geen gezag heeft of toestemming geeft (of de rechter vervangende toestemming verleent).
- Je moet minimaal 1 jaar voor het kind hebben gezorgd en minimaal 18 jaar ouder zijn dan het kind. De adoptie moet in het belang van het kind zijn.
- Na adoptie vervallen alle juridische banden met de andere biologische ouder, inclusief erfrecht en onderhoudsplicht. Het kind kan de naam van de stiefouder krijgen.
- De procedure verloopt via de rechtbank en vereist een advocaat. De Raad voor de Kinderbescherming doet onderzoek en de rechter beslist uiteindelijk.
- Adoptie is definitief: ook bij een scheiding blijf je juridisch ouder met alle verplichtingen, zoals alimentatie.