Smartengeld is de vergoeding voor pijn, verdriet en gederfde levensvreugde. De bedragen in Nederland variëren van enkele honderden tot honderdduizenden euro's.
ANWB Smartengeldgids
De ANWB Smartengeldgids geeft een overzicht van toegekende bedragen in Nederland. Dit zijn indicaties, elk geval wordt individueel beoordeeld.
Indicaties per letselcategorie
| Letsel | Smartengeld indicatie |
|---|
| Lichte kneuzing/verstuiking | € 500 - € 1.500 |
| Eenvoudige botbreuk (volledig herstel) | € 2.000 - € 5.000 |
| Whiplash (matig herstel) | € 5.000 - € 15.000 |
| Ernstige botbreuk met restverschijnselen | € 10.000 - € 25.000 |
| Knieletsel met blijvende beperkingen | € 15.000 - € 40.000 |
| Amputatie (vinger/teen) | € 10.000 - € 25.000 |
| Amputatie (hand/voet) | € 30.000 - € 60.000 |
| Amputatie (arm/been) | € 50.000 - € 100.000 |
| Ernstig hersenletsel | € 75.000 - € 200.000 |
| Dwarslaesie (volledig) | € 150.000 - € 250.000 |
Factoren die de hoogte bepalen
- Ernst van het letsel
- Percentage blijvende invaliditeit
- Duur van herstelperiode
- Impact op dagelijks leven
- Zichtbaarheid van letsel (littekens)
- Leeftijd van het slachtoffer
- Psychische gevolgen
Nederland vs. buitenland
Nederlandse smartengeldbedragen zijn internationaal gezien laag:
- België: vergelijkbaar met Nederland
- Duitsland: iets hoger
- Verenigd Koninkrijk: aanzienlijk hoger
- Verenigde Staten: veel hoger (tot miljoenen)
Vaststelling
Smartengeld wordt vastgesteld door:
- Vergelijking met eerdere uitspraken
- Onderhandeling met verzekeraar
- In laatste instantie: rechterlijke uitspraak
Kan ik zelf bepalen hoeveel smartengeld ik wil?
U kunt een bedrag vorderen, maar de verzekeraar of rechter bepaalt uiteindelijk wat redelijk is. Vergelijkbare zaken uit de Smartengeldgids zijn leidend.
Wordt smartengeld nog geïndexeerd?
Ja, bedragen uit oudere uitspraken worden geïndexeerd naar de huidige waarde. De Smartengeldgids doet dit automatisch.
Krijg ik smartengeld ook bij tijdelijk letsel?
Ja, ook voor tijdelijke pijn en beperkingen tijdens het herstel krijgt u smartengeld. Het bedrag is dan meestal lager dan bij blijvend letsel.
## Veelgestelde vragen
**Hoe weet ik hoeveel smartengeld ik kan vragen voor mijn letsel?**
Gebruik de ANWB Smartengeldgids als richtlijn. Vergelijk uw letsel met vergelijkbare gevallen in de tabel en houd rekening met factoren zoals hersteltijd, blijvende beperkingen en impact op uw dagelijks leven. Een letselschadeadvocaat kan u helpen een realistisch bedrag te bepalen op basis van uw specifieke situatie en eerdere jurisprudentie.
**Moet ik een advocaat inschakelen voor smartengeld of kan ik dit zelf regelen?**
U kunt zelf onderhandelen met de verzekeraar, maar een letselschadeadvocaat vergroot uw kans op een eerlijke vergoeding. Verzekeraars hebben vaak meer ervaring met onderhandelingen en proberen soms lagere bedragen voor te stellen. Een advocaat kent de geldende normen, kan uw zaak beter onderbouwen en procedeert desnoods voor u.
**Hoe lang duurt het voordat ik smartengeld ontvang?**
De duur varieert sterk. Bij eenvoudige letsels met duidelijke aansprakelijkheid kan het enkele maanden duren. Bij complexe zaken met onderhandelingen of een rechtszaak kan het jaren duren. Factoren zoals de medische eindtoestand, aansprakelijkheidsdiscussies en de bereidwilligheid van de verzekeraar spelen een rol. Vraag tijdig een voorschot aan als u financiële problemen heeft.
**Wordt smartengeld belast in Nederland?**
Nee, smartengeld is in Nederland vrijgesteld van belasting. Het bedrag dat u ontvangt voor immateriële schade (pijn, verdriet, gederfde levensvreugde) hoeft u niet op te geven bij de Belastingdienst. Dit geldt ook voor eventuele rente over het smartengeld. Andere schadevergoedingen, zoals verlies van inkomen, kunnen wel belastbaar zijn.
**Kan ik smartengeld krijgen als ik zelf (deels) schuld heb aan het ongeval?**
Ja, maar het bedrag wordt verlaagd naar rato van uw eigen schuld. Bijvoorbeeld: als u voor 30% schuld heeft, krijgt u 70% van het normale smartengeldbedrag. Dit heet eigen schuld of eigen schuldverdeling. De rechter bepaalt uiteindelijk het percentage. Bij 100% eigen schuld krijgt u geen smartengeld.
**Wat gebeurt er als de verzekeraar mijn smartengeldclaim afwijst?**
U kunt bezwaar maken tegen de afwijzing. Stuur een gemotiveerde brief met onderbouwing waarom u wel recht heeft op smartengeld, eventueel met medische rapporten of getuigenverklaringen. Als de verzekeraar bij het standpunt blijft, kunt u een letselschadeadvocaat inschakelen om te onderhandelen of een rechtszaak te starten. De rechter beslist dan definitief.
**Krijgen nabestaanden ook smartengeld bij overlijden door een ongeval?**
Ja, nabestaanden kunnen aanspraak maken op smartengeld onder de naam 'affectieschade'. Dit is een vergoeding voor het verdriet en gemis door het overlijden van een dierbare. Het bedrag is meestal tussen €15.000 en €25.000 per nabestaande, afhankelijk van de relatie met het slachtoffer. Partners, kinderen en ouders hebben hier recht op.
### TL;DR
Smartengeld is een vergoeding voor immateriële schade zoals pijn en gederfde levensvreugde, met bedragen variërend van honderden tot honderdduizenden euro's. De hoogte hangt af van factoren zoals letselernst, hersteltijd en impact op het dagelijks leven. Nederlandse bedragen zijn internationaal gezien laag en worden vastgesteld via onderhandeling of een rechterlijke uitspraak.
### Key Takeaways
- Smartengeldbedragen zijn indicatief en worden per geval individueel beoordeeld op basis van letselernst en impact.
- Gebruik de ANWB Smartengeldgids als richtlijn, maar schakel bij voorkeur een letselschadeadvocaat in voor een eerlijke vergoeding.
- Nederlandse smartengeldbedragen zijn lager dan in veel andere westerse landen, zoals het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten.
- Ook bij tijdelijk letsel of gedeeltelijke eigen schuld kunt u aanspraak maken op smartengeld, zij het in aangepaste vorm.
- Smartengeld is belastingvrij in Nederland en wordt meestal pas na medische eindtoestand definitief vastgesteld.