Shockschade is psychisch letsel dat ontstaat door het waarnemen van een ernstig ongeval of de directe gevolgen daarvan. Dit is een aparte vordering naast eventuele overlijdensschade.
Wat is shockschade?
Shockschade is psychisch letsel (zoals PTSS) dat ontstaat door:
- Het direct waarnemen van een ernstig ongeval
- De directe confrontatie met de gevolgen (lichaam zien)
- Het ontvangen van het bericht over het ongeval (beperkt erkend)
Voorwaarden (Taxibusarrest)
De Hoge Raad heeft voorwaarden gesteld:
- Er moet sprake zijn van een erkend psychiatrisch ziektebeeld
- Het ongeval moet aan de veroorzaker toe te rekenen zijn
- Er moet een nauwe affectieve relatie zijn met het slachtoffer
- De confrontatie moet voldoende direct zijn
Wie kan shockschade claimen?
| Relatie | Shockschade mogelijk? |
| Partner of ouder van slachtoffer | Ja, bij directe confrontatie |
| Kind van slachtoffer | Ja, bij directe confrontatie |
| Broer of zus | Mogelijk, nauwe band vereist |
| Vriend of collega | Alleen bij zeer nauwe band |
| Toevallige getuige | Niet als aparte claim op veroorzaker |
Bewijs
Voor shockschade moet u bewijzen:
- Een erkend psychiatrisch ziektebeeld (diagnose)
- Dit is veroorzaakt door de confrontatie
- De nauwe affectieve band met het slachtoffer
Vergoeding
Bij shockschade kunt u dezelfde schadeposten claimen als bij reguliere letselschade:
- Medische/psychologische behandeling
- Inkomensverlies
- Smartengeld
Kan ik shockschade claimen als ik het ongeval niet zag maar wel het lichaam?
Ja, de directe confrontatie met de ernstige gevolgen (zoals het lichaam zien) kan voldoende zijn. Het gaat om de directheid van de confrontatie.
Wat als ik pas later PTSS ontwikkel?
Vertraagde PTSS kan ook worden geclaimd als deze is ontstaan door de confrontatie met het ongeval. De verjaringstermijn begint te lopen als u bekend wordt met de schade.
Is shockschade hetzelfde als affectieschade?
Nee, dit zijn aparte vorderingen. Affectieschade is een vaste vergoeding voor verdriet. Shockschade is vergoeding voor psychiatrisch letsel en kan hoger zijn.
## Veelgestelde vragen
**Hoe weet ik of ik recht heb op shockschade na een ongeval?**
U heeft mogelijk recht op shockschade als u een erkend psychiatrisch ziektebeeld (zoals PTSS) heeft ontwikkeld door het direct waarnemen van een ernstig ongeval of de directe gevolgen daarvan, zoals het zien van het lichaam van een naaste. Daarnaast moet er sprake zijn van een nauwe affectieve relatie met het slachtoffer en moet het ongeval aan de veroorzaker toe te rekenen zijn. Een medische diagnose is essentieel om uw claim te onderbouwen.
**Wat moet ik doen om shockschade te claimen?**
Begin met het verzamelen van bewijs: een officiële diagnose van een psycholoog of psychiater, documentatie van de confrontatie (bijv. politierapporten of getuigenverklaringen) en bewijs van uw nauwe relatie met het slachtoffer (bijv. trouwakte of verklaringen). Neem contact op met een letselschadeadvocaat om uw zaak te beoordelen en de claim in te dienen bij de aansprakelijke partij of diens verzekeraar.
**Kan ik shockschade claimen als ik het ongeval zelf niet heb gezien, maar wel het slachtoffer in het ziekenhuis heb bezocht?**
Ja, dat kan. De directe confrontatie met de ernstige gevolgen van het ongeval, zoals het zien van het slachtoffer in het ziekenhuis met zware verwondingen, kan voldoende zijn voor een shockschadeclaim. Het is wel belangrijk dat deze confrontatie heeft geleid tot een erkend psychiatrisch ziektebeeld en dat er een nauwe affectieve band met het slachtoffer bestaat.
**Hoe lang heb ik de tijd om shockschade te claimen?**
De verjaringstermijn voor shockschade is in principe vijf jaar, te rekenen vanaf het moment dat u bekend bent met zowel de schade als de aansprakelijke partij. Als u pas later PTSS ontwikkelt, begint de termijn te lopen vanaf het moment dat u hiervan op de hoogte bent. Het is verstandig om zo snel mogelijk actie te ondernemen om bewijs veilig te stellen.
**Hoeveel smartengeld kan ik krijgen voor shockschade?**
Het bedrag aan smartengeld voor shockschade hangt af van de ernst van uw psychische klachten, de impact op uw dagelijks leven en vergelijkbare uitspraken in soortgelijke zaken. In Nederland variëren de bedragen meestal tussen de €1.000 en €50.000, maar in uitzonderlijke gevallen kan dit hoger uitvallen. Een letselschadeadvocaat kan u helpen een realistisch bedrag te bepalen.
**Kan ik shockschade claimen als het slachtoffer een collega of vriend was?**
Alleen als er sprake is van een zeer nauwe affectieve band, vergelijkbaar met een familieband. Voor collega’s of vrienden is het lastiger om shockschade te claimen, tenzij u kunt aantonen dat de relatie uitzonderlijk hecht was (bijv. als een broer-zusrelatie). Toevallige getuigen hebben in principe geen recht op shockschade van de veroorzaker.
**Wat is het verschil tussen shockschade en affectieschade?**
Shockschade vergoedt psychisch letsel (zoals PTSS) dat ontstaat door het waarnemen van een ongeval of de gevolgen daarvan. Affectieschade is een vaste, lagere vergoeding voor emotioneel leed, bijvoorbeeld bij het overlijden van een naaste. Shockschade kan aanzienlijk hoger uitvallen omdat het gaat om daadwerkelijk psychiatrisch letsel met bijbehorende kosten (zoals therapie).
### TL;DR
Shockschade is een vergoeding voor psychisch letsel (zoals PTSS) na het waarnemen van een ernstig ongeval of de directe gevolgen daarvan. Alleen nabestaanden of naasten met een nauwe affectieve band kunnen dit claimen, mits aan strikte voorwaarden wordt voldaan. Bewijs (diagnose, relatie, confrontatie) is cruciaal, en de verjaringstermijn bedraagt vijf jaar.
### Key Takeaways
- Shockschade vereist een erkend psychiatrisch ziektebeeld (bijv. PTSS) en een directe confrontatie met het ongeval of de gevolgen.
- Alleen personen met een nauwe affectieve relatie (partner, ouder, kind) kunnen shockschade claimen; uitzonderingen gelden voor zeer hechte relaties.
- Bewijs (diagnose, relatie, confrontatie) is essentieel voor een succesvolle claim.
- De verjaringstermijn is vijf jaar, te rekenen vanaf het moment dat u bekend bent met de schade.
- Shockschade is iets anders dan affectieschade: het gaat om daadwerkelijk psychisch letsel, niet alleen emotioneel leed.