Meineed is het opzettelijk afleggen van een valse verklaring onder ede. Het ondermijnt de waarheidsvinding in rechtszaken en wordt daarom zwaar bestraft.
Wat is meineed?
Meineed (artikel 207 Sr) is het opzettelijk een valse verklaring afleggen nadat je de eed of belofte hebt afgelegd. Dit kan zijn:
- Als getuige in een rechtszaak
- Als getuige bij de rechter-commissaris
- Bij een parlementaire enquête
- In een notariële akte (artikel 227 Sr)
Maximumstraf
Op meineed staat maximaal 6 jaar gevangenisstraf. In de praktijk worden lagere straffen opgelegd, afhankelijk van de ernst en gevolgen van de leugen.
Niet beëdigd?
Als je niet onder ede staat maar wel een valse verklaring aflegt, is dat geen meineed maar kan het wel strafbaar zijn als:
- Valsheid in geschrifte (bij schriftelijke verklaring)
- Belemmering van de rechtsgang (artikel 285a Sr)
Verschoningsrecht
Een getuige kan zich in bepaalde gevallen beroepen op het verschoningsrecht (bijvoorbeeld om zichzelf niet te belasten). Meineed plegen om jezelf te beschermen is echter geen rechtvaardiging.
Gevolgen voor de rechtszaak
Als meineed aan het licht komt, kan de rechtszaak waarin de valse verklaring is afgelegd worden herzien. De meinedige riskeert bovendien zelf vervolging.
Onderzoek naar meineed
De rechter kan ambtshalve aangifte doen van meineed. Het OM zal dan onderzoeken of de verklaring vals was en of de getuige dat wist.
Veelgestelde vragen
Wat is mijn retourrecht?
Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.
Hoe lang geldt de wettelijke garantie?
Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.
Kan ik rente eisen over schulden?
Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.
Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?
Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.
Wat is een kredietovereenkomst?
Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.
## Veelgestelde vragen
**Wat is het verschil tussen meineed en een valse verklaring zonder eed?**
Meineed is specifiek een opzettelijk valse verklaring onder ede of belofte (bijv. in een rechtszaak). Zonder eed is het geen meineed, maar kan het nog steeds strafbaar zijn als valsheid in geschrifte (bij schriftelijke verklaringen) of belemmering van de rechtsgang. De straffen zijn doorgaans lager dan bij meineed, maar het blijft een ernstig delict.
**Kan ik vervolgd worden voor meineed als ik per ongeluk iets verkeerd zeg?**
Nee, meineed vereist opzet. Je moet bewust een valse verklaring afleggen terwijl je weet dat het niet waar is. Een vergissing of verkeerde herinnering is geen meineed. Wel kan de rechter je verklaring als onbetrouwbaar bestempelen, wat gevolgen heeft voor de rechtszaak.
**Wat gebeurt er als ik meineed pleeg in een rechtszaak?**
Als meineed wordt bewezen, riskeer je maximaal 6 jaar gevangenisstraf. Daarnaast kan de rechtszaak waarin je loog worden heropend of herzien. Het Openbaar Ministerie start een apart onderzoek naar de meineed, en je kunt ook civielrechtelijk aansprakelijk worden gesteld voor schade.
**Mag ik liegen om mezelf of een familielid te beschermen?**
Nee, meineed is altijd strafbaar, ook als je jezelf of een naaste wilt beschermen. Wel kun je in sommige gevallen gebruikmaken van het verschoningsrecht (bijv. als getuige tegen je partner of familie). Liegen onder ede blijft echter strafbaar, zelfs als je denkt dat je een goede reden hebt.
**Hoe wordt meineed onderzocht?**
De rechter kan ambtshalve aangifte doen van meineed. Het OM onderzoekt dan of de verklaring vals was en of jij dat wist. Dit gebeurt via verhoren, bewijsmateriaal en eventueel tegenstrijdigheden in eerdere verklaringen. Als er voldoende bewijs is, volgt vervolging.
**Wat is het verschoningsrecht en geldt dat altijd?**
Het verschoningsrecht geeft bepaalde getuigen (bijv. familieleden, artsen of advocaten) het recht om te weigeren te antwoorden als ze zichzelf of een naaste zouden belasten. Het geldt niet altijd: je moet het expliciet inroepen, en de rechter beslist of het van toepassing is. Meineed plegen om dit recht te omzeilen is niet toegestaan.
**Kan een notariële akte ook leiden tot meineed?**
Ja, als je onder ede een valse verklaring aflegt bij het opstellen van een notariële akte, is dat meineed (artikel 227 Sr). Dit geldt bijvoorbeeld bij het bevestigen van onjuiste feiten in een testament of koopakte. De notaris is verplicht om de waarheid te controleren, maar kan niet altijd fraude voorkomen.
### TL;DR
Meineed is een opzettelijk valse verklaring onder ede, strafbaar met maximaal 6 jaar cel. Het ondermijnt de rechtsgang en kan leiden tot herziening van een rechtszaak. Zonder eed is een valse verklaring niet automatisch meineed, maar kan het wel andere strafbare feiten opleveren. Opzet is vereist; vergissingen zijn geen meineed.
### Key Takeaways
- Meineed is alleen strafbaar als je onder ede of belofte opzettelijk liegt.
- De maximumstraf is 6 jaar gevangenis, maar lagere straffen komen vaker voor.
- Een valse verklaring zonder eed kan nog steeds strafbaar zijn als valsheid in geschrifte of belemmering van de rechtsgang.
- Het verschoningsrecht biedt bescherming, maar liegen onder ede blijft strafbaar.
- Meineed kan leiden tot heropening van een rechtszaak en civiele aansprakelijkheid.