Terug naar Encyclopedie
Letselschade

Letselschade en echtscheiding

Bij echtscheiding is de verdeling van letselschade complex. Smartengeld blijft persoonlijk, maar verlies arbeidsvermogen kan deels in de gemeenschap vallen.

6 min leestijd

Wat gebeurt er met een lopende letselschadezaak of ontvangen schadevergoeding bij echtscheiding? De verdeling van letselschade is een complex onderwerp waar veel over wordt geprocedeerd.

Letselschade in de huwelijksgemeenschap

Bij huwelijk in gemeenschap van goederen valt in principe alles in de gemeenschap. Voor letselschade-uitkeringen gelden echter bijzondere regels.

Wettelijke regeling

Artikel 1:94 lid 3 BW bepaalt dat vergoedingen van immateriële schade buiten de gemeenschap vallen, tenzij anders bepaald.

Onderscheid schadeposten

SchadepostValt in gemeenschap?Toelichting
SmartengeldNeePersoonlijk, buiten gemeenschap
Verlies arbeidsvermogen (verleden)JaVervanging gemist inkomen
Verlies arbeidsvermogen (toekomst)NeeToekomstige verdiencapaciteit is persoonlijk
Medische kostenJaBetaald uit gemeenschapsvermogen
Huishoudelijke hulpJaKosten huishouding

Huwelijkse voorwaarden

Bij huwelijkse voorwaarden (koude uitsluiting of beperkte gemeenschap) is de situatie eenvoudiger.

Hoofdregel

  • Letselschade-uitkering blijft bij degene die het letsel heeft
  • Geen verdeling bij echtscheiding
  • Let wel op verrekenbedingen in de voorwaarden

Invloed op alimentatie

Een letselschade-uitkering kan van invloed zijn op de alimentatieberekening.

Aspecten

AspectInvloed
SmartengeldTelt niet mee voor draagkracht/behoefte
Verlies arbeidsvermogenVervangt inkomen, telt mee als inkomen
Vermogen uit uitkeringKan invloed hebben op behoefte

Lopende letselschadezaak

Als de letselschadezaak nog loopt bij echtscheiding, zijn er extra aandachtspunten.

Afspraken maken over

  • Wie betaalt de kosten van de letselschadeadvocaat?
  • Hoe wordt een eventuele uitkering verdeeld?
  • Wat als de uitkering hoger of lager uitvalt dan verwacht?
  • Voorschotten: hoe worden deze verrekend?

Periodieke uitkeringen

Bij periodieke uitkeringen (bijvoorbeeld maandelijkse vergoeding voor verlies arbeidsvermogen) speelt de vraag of deze na echtscheiding nog moeten worden gedeeld.

Uitgangspunten

  • Uitkeringen ontvangen tijdens huwelijk: vallen in gemeenschap
  • Uitkeringen na echtscheiding: persoonlijk
  • Bij discussie: rechter beoordeelt naar billijkheid

Verknochtheid

De verknochtheidsregel bepaalt dat goederen die zo sterk aan een persoon verbonden zijn, buiten de gemeenschap blijven.

Toepassing bij letselschade

Smartengeld is verknocht en valt buiten de gemeenschap. Voor andere schadeposten is dit minder duidelijk en kan discussie ontstaan.

Jurisprudentie

Er is veel rechtspraak over letselschade en echtscheiding.

Belangrijke arresten

  • HR 3 november 2006: smartengeld is verknocht
  • HR 24 oktober 1997: onderscheid materiële en immateriële schade
  • Diverse hof-uitspraken: verlies arbeidsvermogen kan deels verknocht zijn

Tips

  • Maak bij echtscheiding duidelijke afspraken over letselschade
  • Laat afspraken vastleggen in het echtscheidingsconvenant
  • Schakel zowel een familierechtadvocaat als letselschadespecialist in
  • Houd rekening met fiscale aspecten van de verdeling
  • Bij onduidelijkheid: vraag de rechter om duidelijkheid

Veelgestelde vragen

Wat zijn de gevolgen van scheiding?

Bij scheiding worden huwelijkse goederen verdeeld, wordt alimentatie bepaald als nodig, en wordt bepaald wie voor de kinderen zorg draagt.

Hoe wordt het gezag over kinderen bepaald?

Ouders kunnen gezamenlijk gezag hebben of het gezag kan naar één ouder gaan. De rechter beslist in het belang van het kind.

Wat is alimentatie?

Alimentatie is een maandelijkse uitkering van één ouder aan de ander of voor kinderen, bedoeld om in het levensonderhoud te voorzien.

Kan ik mijn kind meenemen als ik ga scheiden?

Dit hangt af van wie het gezag heeft. Met gezag mag je je kind meenemen. Zonder gezag kan dit alleen met toestemming of rechterlijke machtiging.

Hoe lang duurt een scheidingsprocedure?

Met wederzijds goedvinden kan een scheiding in minder dan 3 maanden afgehandeld zijn. Bij geschil kan het 1-2 jaar duren.

## Veelgestelde vragen **Valt mijn smartengeld bij een echtscheiding toe aan mijn ex-partner?** Nee, smartengeld valt niet in de huwelijksgemeenschap en blijft van jou. Dit is wettelijk vastgelegd in Artikel 1:94 lid 3 BW, omdat smartengeld persoonlijk en verknocht is aan degene die het letsel heeft opgelopen. Dit geldt ook als je in gemeenschap van goederen bent getrouwd. Alleen immateriële schadevergoedingen zijn hiervan uitgesloten. **Moet ik een uitkering voor verlies van arbeidsvermogen delen met mijn ex-partner?** Dit hangt af van het moment waarop de uitkering is ontvangen. Uitkeringen voor verlies van arbeidsvermogen in het verleden (bijv. gemist inkomen tijdens het huwelijk) vallen in de gemeenschap en moeten worden verdeeld. Toekomstige uitkeringen (na de echtscheiding) blijven persoonlijk. Bij twijfel kan een rechter een billijke verdeling bepalen. **Hoe beïnvloedt mijn letselschade-uitkering de alimentatie?** Smartengeld telt niet mee voor alimentatie, maar uitkeringen voor verlies van arbeidsvermogen wel, omdat deze een inkomen vervangen. Het vermogen dat uit een letselschade-uitkering is opgebouwd, kan wel invloed hebben op de behoefte van de alimentatiegerechtigde. Bespreek dit altijd met een advocaat om onverwachte gevolgen te voorkomen. **Wat gebeurt er met mijn lopende letselschadezaak als ik ga scheiden?** Een lopende letselschadezaak blijft jouw zaak, maar de kosten en eventuele uitkeringen moeten worden verdeeld als deze tijdens het huwelijk zijn gemaakt of ontvangen. Maak duidelijke afspraken over wie de advocaatkosten betaalt, hoe een uitkering wordt verdeeld en hoe voorschotten worden verrekend. Leg dit vast in het echtscheidingsconvenant. **Hoe werkt het als ik periodieke uitkeringen ontvang voor letselschade?** Periodieke uitkeringen die tijdens het huwelijk zijn ontvangen, vallen in de gemeenschap en moeten worden verdeeld. Uitkeringen na de echtscheiding blijven persoonlijk. Bij discussie kan een rechter beoordelen wat billijk is. Het is verstandig om hierover duidelijke afspraken te maken bij de scheiding. **Wat als ik huwelijkse voorwaarden heb? Moet ik mijn letselschade dan nog delen?** Bij huwelijkse voorwaarden (zoals koude uitsluiting) blijft de letselschade-uitkering in principe van jou. Er is geen verdeling bij echtscheiding, tenzij er verrekenbedingen in de voorwaarden staan. Controleer je huwelijkse voorwaarden en laat je adviseren door een advocaat om zeker te zijn van je rechten. **Kan ik mijn letselschade-uitkering beschermen tegen verdeling bij scheiding?** Ja, door duidelijke afspraken te maken en deze vast te leggen in het echtscheidingsconvenant. Bij gemeenschap van goederen kun je bijvoorbeeld overeenkomen dat bepaalde schadeposten buiten de verdeling blijven. Schakel zowel een familierechtadvocaat als een letselschadespecialist in om juridisch waterdichte afspraken te maken. ### TL;DR Letselschade-uitkeringen zoals smartengeld blijven bij echtscheiding persoonlijk, maar andere schadeposten (zoals gemist inkomen) kunnen wel verdeeld moeten worden. De invloed op alimentatie en de verdeling hangt af van het type uitkering en het moment van ontvangst. Bij huwelijkse voorwaarden gelden andere regels. Maak altijd duidelijke afspraken en leg deze vast. ### Key Takeaways - Smartengeld valt buiten de huwelijksgemeenschap en blijft persoonlijk, ook bij gemeenschap van goederen. - Uitkeringen voor verlies van arbeidsvermogen in het verleden vallen in de gemeenschap, toekomstige uitkeringen niet. - Letselschade-uitkeringen kunnen invloed hebben op alimentatie, afhankelijk van het type schadevergoeding. - Bij lopende letselschadezaken moeten afspraken worden gemaakt over kosten, uitkeringen en voorschotten. - Huwelijkse voorwaarden kunnen de verdeling van letselschade beïnvloeden; controleer eventuele verrekenbedingen.