De IOAZ (Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen) is een uitkering voor oudere zelfstandigen die hun bedrijf hebben moeten beëindigen. Je vermogen telt niet mee.
Wat is de IOAZ?
De IOAZ is bedoeld voor zelfstandig ondernemers die:
- 55 jaar of ouder zijn (of gedeeltelijk arbeidsongeschikt)
- Hun bedrijf hebben beëindigd of gaan beëindigen
- Minimaal 10 jaar zelfstandige zijn geweest (of 3 van de laatste 5 jaar)
- Een inkomen onder het sociaal minimum hebben
Voorwaarden IOAZ
| Voorwaarde | Toelichting |
|---|
| Leeftijd | 55 jaar of ouder (of gedeeltelijk arbeidsongeschikt) |
| Werkverleden | Minimaal 1.225 uur per jaar als zelfstandige gewerkt |
| Duur ondernemerschap | 10 jaar of 3 van de laatste 5 jaar |
| Bedrijfsbeëindiging | Bedrijf (bijna) beëindigd door onvoldoende inkomsten |
| Inkomen | Verwacht inkomen onder sociaal minimum |
Voordelen IOAZ boven bijstand
- Geen vermogenstoets: je spaargeld en eigen huis tellen niet mee
- Bedrijfsvermogen: opbrengst verkoop bedrijf hoef je niet op te maken
- Pensioenvoorziening: afgezonderd pensioenvermogen blijft buiten beschouwing
Hoogte IOAZ-uitkering
De IOAZ vult je inkomen aan tot de bijstandsnorm:
- Alleenstaande: € 1.281 netto per maand (2024)
- Gehuwden/samenwonenden: € 1.830 netto per maand samen
Aanvragen
Je vraagt IOAZ aan bij je gemeente, bij voorkeur voordat je je bedrijf beëindigt. Je hebt nodig:
- Jaarrekeningen van de laatste 3 jaar
- Bewijs van bedrijfsbeëindiging of plan daartoe
- Uittreksel Kamer van Koophandel
Veelgestelde vragen
Kan ik IOAZ aanvragen terwijl mijn bedrijf nog loopt?
Ja, je kunt IOAZ aanvragen tot 18 maanden voordat je verwacht te stoppen. Dit is zelfs aan te raden voor een soepele overgang.
Telt de verkoopopbrengst van mijn bedrijf mee?
Nee, bij de IOAZ wordt je vermogen niet getoetst. De opbrengst van je bedrijfsverkoop hoef je niet eerst op te maken.
Moet ik solliciteren met een IOAZ-uitkering?
Ja, ook met IOAZ heb je de plicht om te zoeken naar werk en mee te werken aan re-integratie.
## Veelgestelde vragen
**Hoe weet ik of ik recht heb op de IOAZ-uitkering?**
Je hebt recht op IOAZ als je 55 jaar of ouder bent (of gedeeltelijk arbeidsongeschikt), minimaal 10 jaar zelfstandig ondernemer bent geweest (of 3 van de laatste 5 jaar), je bedrijf (bijna) beëindigt en je inkomen onder het sociaal minimum ligt. Controleer ook of je gemiddeld 1.225 uur per jaar als zelfstandige hebt gewerkt. De gemeente beoordeelt je aanvraag op basis van deze voorwaarden.
**Wat gebeurt er als ik mijn bedrijf al heb stopgezet voordat ik IOAZ aanvraag?**
Je kunt IOAZ nog steeds aanvragen als je je bedrijf al hebt beëindigd, maar het is verstandig dit binnen 18 maanden na beëindiging te doen. Verzamel bewijsstukken zoals je uitschrijving bij de Kamer van Koophandel en jaarrekeningen van de laatste drie jaar. De gemeente beoordeelt of je aan alle voorwaarden voldoet, ook als je bedrijf al is gestopt.
**Kan ik IOAZ combineren met een klein inkomen uit bijvoorbeeld een bijbaan?**
Ja, dat kan. De IOAZ vult je inkomen aan tot de bijstandsnorm. Als je bijvoorbeeld een kleine bijverdienste hebt, wordt dit inkomen afgetrokken van de uitkering. Je moet dit wel melden bij de gemeente. Het totale inkomen (uitkering + bijverdienste) mag niet hoger zijn dan de bijstandsnorm voor jouw situatie.
**Hoe lang duurt het voordat ik mijn IOAZ-uitkering ontvang?**
De verwerkingstijd van een IOAZ-aanvraag varieert per gemeente, maar gemiddeld duurt het 6 tot 8 weken voordat je een beslissing ontvangt. Zorg dat je alle benodigde documenten direct aanlevert om vertraging te voorkomen. Als je aanvraag wordt goedgekeurd, ontvang je meestal met terugwerkende kracht uitkering vanaf de datum van aanvraag.
**Wat als mijn IOAZ-aanvraag wordt afgewezen?**
Als je aanvraag wordt afgewezen, ontvang je een schriftelijke beslissing met de redenen. Je kunt binnen zes weken bezwaar maken tegen deze beslissing. Het is verstandig om juridisch advies in te winnen, bijvoorbeeld bij een rechtswinkel of een gespecialiseerd advocaat. Zij kunnen je helpen met het opstellen van een bezwaarschrift en eventueel een beroepsprocedure.
**Telt mijn partnerinkomen mee voor de IOAZ?**
Nee, het inkomen van je partner telt niet mee voor de IOAZ. De uitkering is gebaseerd op jouw persoonlijke situatie en inkomen. Wel wordt er gekeken naar het totale huishoudinkomen voor de hoogte van de uitkering als je gehuwd bent of samenwoont. De IOAZ vult dan aan tot de gezamenlijke bijstandsnorm van € 1.830 netto per maand (2024).
**Moet ik mijn bedrijfspand verkopen voordat ik IOAZ kan aanvragen?**
Nee, dat is niet nodig. Bij de IOAZ wordt je vermogen niet getoetst, dus je hoeft je bedrijfspand of andere bezittingen niet te verkopen. Dit is een belangrijk voordeel ten opzichte van bijstand. Je kunt het pand behouden als investering of voor toekomstige plannen, zolang je bedrijf maar (bijna) is beëindigd.
### TL;DR
De IOAZ is een uitkering voor oudere zelfstandigen (55+) die hun bedrijf moeten beëindigen en een inkomen onder het sociaal minimum hebben. Het grote voordeel is dat je vermogen niet meetelt, waardoor je spaargeld, huis en bedrijfsopbrengst behouden blijven. Je vraagt het aan bij de gemeente, bij voorkeur voordat je stopt met je bedrijf.
### Key Takeaways
- IOAZ is bedoeld voor zelfstandigen van 55+ of gedeeltelijk arbeidsongeschikten die hun bedrijf beëindigen en een inkomen onder het sociaal minimum hebben.
- Je moet minimaal 10 jaar zelfstandig ondernemer zijn geweest (of 3 van de laatste 5 jaar) en gemiddeld 1.225 uur per jaar hebben gewerkt.
- Vermogen (spaargeld, huis, bedrijfsopbrengst) telt niet mee, wat een groot voordeel is ten opzichte van bijstand.
- De uitkering vult je inkomen aan tot de bijstandsnorm: € 1.281 voor alleenstaanden en € 1.830 voor gehuwden/samenwonenden (2024).
- Je moet IOAZ aanvragen bij de gemeente met bewijsstukken zoals jaarrekeningen en een uittreksel van de Kamer van Koophandel.