Als ongehuwde vader heeft u niet automatisch gezag over uw kind. Sinds 2023 krijgt u bij erkenning wel automatisch gezag, maar voor oudere erkenningen moet u gezag apart aanvragen.
Automatisch gezag sinds 2023
Sinds 1 januari 2023 krijgt een vader die zijn kind erkent automatisch gezamenlijk gezag met de moeder. Dit geldt voor erkenningen vanaf die datum.
Gezag aanvragen (voor 2023)
Vaders die hun kind vóór 2023 hebben erkend, moeten gezag apart aanvragen:
Gezamenlijk verzoek (met toestemming moeder)
- Vul het formulier 'Verzoek gezamenlijk gezag' in
- Beide ouders ondertekenen
- Stuur naar de rechtbank
- Geen zitting nodig, aantekening in gezagsregister
Eenzijdig verzoek (zonder toestemming moeder)
- Verzoekschrift via advocaat indienen
- Motiveren waarom gezag in belang van kind is
- Rechtbank beoordeelt het verzoek
- Moeder kan verweer voeren
- Rechter beslist
Voorwaarden eenzijdig verzoek
De rechter wijst gezag toe als:
- De vader een band heeft met het kind
- Gezag in het belang van het kind is
- Er geen onaanvaardbaar risico is voor het kind
Gezagsregister
Het gezag wordt aangetekend in het gezagsregister van de rechtbank. Dit is openbaar en kan worden geraadpleegd via rechtspraak.nl.
| Situatie | Gezag vader |
|---|
| Getrouwd bij geboorte | Automatisch |
| Geregistreerd partnerschap | Automatisch |
| Erkenning na 1-1-2023 | Automatisch bij erkenning |
| Erkenning vóór 1-1-2023 | Aanvragen bij rechtbank |
Kost het geld om gezag aan te vragen?
Een gezamenlijk verzoek is gratis. Bij een eenzijdig verzoek (via advocaat) betaalt u griffierecht en advocaatkosten. Bij een laag inkomen komt u mogelijk in aanmerking voor gesubsidieerde rechtsbijstand.
Kan de moeder gezag weigeren?
Als moeder weigert mee te werken aan gezamenlijk gezag, kan de vader een eenzijdig verzoek indienen. De rechter beoordeelt dan of gezag in het belang van het kind is. Weigering van de moeder is op zichzelf geen reden om gezag niet toe te kennen.
Hoe lang duurt de procedure?
Een gezamenlijk verzoek wordt binnen enkele weken verwerkt. Een eenzijdig verzoek duurt langer, gemiddeld 3-6 maanden, afhankelijk van of de Raad voor de Kinderbescherming wordt ingeschakeld.
## Veelgestelde vragen
**Hoe vraag ik gezag aan als de moeder akkoord gaat?**
Vul samen met de moeder het formulier 'Verzoek gezamenlijk gezag' in. Beide ouders ondertekenen het formulier en sturen het naar de rechtbank. Er is geen zitting nodig; het gezag wordt na enkele weken in het gezagsregister aangetekend. Dit is gratis en verloopt meestal vlot, mits beide ouders meewerken.
**Wat als de moeder weigert mee te werken aan gezamenlijk gezag?**
U kunt een eenzijdig verzoek indienen via een advocaat. Hierbij moet u aantonen dat gezag in het belang van het kind is, bijvoorbeeld door uw band met het kind te beschrijven. De rechter beslist na een procedure van gemiddeld 3-6 maanden. De moeder kan verweer voeren, maar haar weigering is op zichzelf geen reden om gezag te weigeren.
**Hoeveel kost het om gezag aan te vragen?**
Een gezamenlijk verzoek (met toestemming van de moeder) is gratis. Bij een eenzijdig verzoek betaalt u griffierecht (ca. €100-€300) en advocaatkosten (variërend per zaak). Bij een laag inkomen komt u mogelijk in aanmerking voor gesubsidieerde rechtsbijstand, waardoor de kosten lager uitvallen.
**Hoe lang duurt het voordat ik gezag heb?**
Een gezamenlijk verzoek wordt meestal binnen enkele weken verwerkt. Een eenzijdig verzoek duurt langer, gemiddeld 3 tot 6 maanden. Dit hangt af van de complexiteit van de zaak en of de Raad voor de Kinderbescherming wordt ingeschakeld voor een advies.
**Kan ik gezag aanvragen als ik mijn kind vóór 2023 heb erkend?**
Ja, maar u moet gezag apart aanvragen bij de rechtbank. Dit kan via een gezamenlijk verzoek (met toestemming van de moeder) of een eenzijdig verzoek (zonder haar toestemming). Sinds 2023 krijgen vaders bij erkenning automatisch gezag, maar dit geldt niet met terugwerkende kracht.
**Wat zijn de voorwaarden voor een eenzijdig verzoek?**
De rechter kent gezag toe als u een band met het kind heeft, gezag in het belang van het kind is en er geen onaanvaardbaar risico voor het kind bestaat. U moet dit aantonen in uw verzoekschrift, bijvoorbeeld door contactmomenten, betrokkenheid bij de opvoeding of financiële ondersteuning te beschrijven.
**Hoe controleer ik of het gezag is toegekend?**
Het gezag wordt aangetekend in het gezagsregister van de rechtbank. U kunt dit register raadplegen via rechtspraak.nl. Ook ontvangt u een schriftelijke bevestiging van de rechtbank. Het register is openbaar, maar bevat alleen basisgegevens zoals de namen van de ouders en het kind.
### TL;DR
Sinds 2023 krijgen vaders automatisch gezag bij erkenning, maar voor oudere erkenningen moet gezag apart aangevraagd worden. Met toestemming van de moeder verloopt dit snel en gratis; zonder haar toestemming duurt het langer en zijn er kosten aan verbonden. De rechter beslist altijd in het belang van het kind.
### Key Takeaways
- Vaders die hun kind na 1 januari 2023 erkennen, krijgen automatisch gezamenlijk gezag met de moeder.
- Voor erkenningen vóór 2023 moet gezag apart aangevraagd worden bij de rechtbank, met of zonder toestemming van de moeder.
- Een gezamenlijk verzoek is gratis en wordt binnen enkele weken verwerkt; een eenzijdig verzoek duurt gemiddeld 3-6 maanden en kost geld.
- De rechter kent gezag toe als dit in het belang van het kind is en er geen risico's zijn, ongeacht de weigering van de moeder.
- Het gezag wordt geregistreerd in het gezagsregister, dat openbaar is en geraadpleegd kan worden via rechtspraak.nl.