Bevoegdheid versus verplichting in Westland
In het bestuursrecht geldt het uitgangspunt van 'bevoegd maar niet verplicht' tot handhaven, zoals bevestigd in artikel 5:1 Awb. De gemeente Westland, als belangrijk tuinbouwcentrum met kassencomplexen in plaatsen als Naaldwijk, Monster en Kwintsheul, heeft discretionaire bevoegdheid bij handhaving van overtredingen zoals illegale bouwwerken of milieuovertredingen in de glastuinbouw. Het bestuur moet beslissingen motiveren op grond van evenredigheid en zorgvuldigheid, rekening houdend met de lokale economische belangen. Uitzonderingen bestaan bij dwingendrechtelijke normen, zoals acuut gevaar voor de openbare gezondheid of veiligheid in dichtbevolkte glastuinbouwgebieden.
De Raad van State hanteert de 'integrale motiveringsplicht': het Westlandse bestuur moet uitleggen waarom niet milder wordt ingegrepen, bijvoorbeeld via waarschuwingen aan kwekers, of waarom handhaving achterwege blijft bij kleine afwijkingen in de glazen huisvestingsverordening. Dit voorkomt passiviteit bij structurele overtredingen, zoals illegale uitbreidingen van kassen die de waterkwaliteit in het Westland bedreigen.
Grensgevallen in Westland
Bij kleine overtredingen, zoals tijdelijke overschrijdingen van gewasbeschermingsnormen in Poeldijk, kan stilzitten gerechtvaardigd zijn, mits intern gedocumenteerd in lijn met het lokale handhavingsbeleid. Bij herhaalde non-compliance, bijvoorbeeld bij illegale lozingen in de Ringvaart, is handhaving verplicht. Jurisprudentie (ECLI:NL:RVS:2021:567) en recente uitspraken over Westlandse kassen bevestigen dat beleidsregels geen vrijbrief zijn voor niet-handhaven.
Overtreder kan afdwinging eisen via de bestuursrechter indien de gemeente Westland onrechtmatig handhaaft of nalatig is, bijvoorbeeld bij het negeren van klachten over overlast in Honselersdijk. Dit evenwicht waarborgt zowel handhaving als rechtsbescherming in de dynamische context van Westlands agrarische economie.