Terug naar Encyclopedie
Sociale Zekerheid

Bbz - Bijstand voor zelfstandigen

Het Bbz biedt bijstand en leningen aan zelfstandig ondernemers. Lees over de voorwaarden, bedragen en aanvraagprocedure.

5 min leestijd

Het Bbz (Besluit bijstandverlening zelfstandigen) biedt financiële ondersteuning aan zelfstandig ondernemers in moeilijkheden. Je kunt een uitkering krijgen voor levensonderhoud of een lening voor je bedrijf.

Wat is het Bbz?

Het Bbz is een regeling voor zelfstandigen die (tijdelijk) te weinig verdienen om van te leven. Er zijn verschillende mogelijkheden:

  • Periodieke uitkering voor levensonderhoud
  • Bedrijfskapitaal (rentedragende lening)
  • Voorbereidingskrediet voor starters

Voor wie is het Bbz?

DoelgroepVoorwaarden
Gevestigde zelfstandigenMinimaal 1.225 uur/jaar werkzaam, levensvatbaar bedrijf
Startende ondernemersTot 36 maanden na start, levensvatbaar bedrijfsplan
Oudere zelfstandigen55+ die bedrijf beëindigen (alternatief: IOAZ)
Beëindigende zelfstandigenDie in de problemen zijn gekomen

Bbz-uitkering voor levensonderhoud

Als je inkomen tijdelijk onder het sociaal minimum zakt:

  • Aanvulling tot bijstandsnorm
  • Wordt eerst verstrekt als lening
  • Bij jaareinde: definitieve berekening
  • Te veel ontvangen = terugbetalen
  • Te weinig ontvangen = nabetaling

Bedrijfskapitaal

Een lening voor noodzakelijke investeringen:

  • Maximaal € 212.954 (2024)
  • Rente: 8% per jaar
  • Looptijd: maximaal 10 jaar
  • Bedrijf moet levensvatbaar zijn

Aanvragen

Je vraagt Bbz aan bij de gemeente. Bereid je voor met:

  • Ondernemingsplan of jaarrekeningen
  • Prognose voor komend jaar
  • Overzicht zakelijke en privéfinanciën

Veelgestelde vragen

Is de Bbz-uitkering een gift of lening?

De uitkering voor levensonderhoud wordt eerst als lening verstrekt. Na afloop van het jaar wordt berekend of het een gift wordt of (deels) moet worden terugbetaald.

Kan ik Bbz krijgen als starter?

Ja, tot 36 maanden na de start van je bedrijf kun je Bbz aanvragen. Je hebt wel een levensvatbaar bedrijfsplan nodig.

Wat betekent 'levensvatbaar' bedrijf?

Een levensvatbaar bedrijf kan naar verwachting binnen afzienbare tijd voldoende inkomen genereren om in het bestaan van de ondernemer te voorzien.

## Veelgestelde vragen **Hoe hoog is de Bbz-uitkering voor levensonderhoud?** De Bbz-uitkering vult je inkomen aan tot het sociaal minimum, afhankelijk van je persoonlijke situatie (bijv. alleenstaand of met partner). Het bedrag wordt eerst als lening verstrekt. Aan het einde van het jaar wordt definitief berekend of je het bedrag (deels) moet terugbetalen of dat het een gift wordt. De exacte hoogte hangt af van je inkomen en vermogen. **Wat gebeurt er als ik meer Bbz ontvang dan waar ik recht op heb?** Als blijkt dat je te veel Bbz-uitkering hebt ontvangen, moet je het teveel terugbetalen. Dit wordt aan het einde van het jaar bepaald na de definitieve berekening. Je ontvangt dan een terugvorderingsbeschikking van de gemeente met de details over het terug te betalen bedrag en de betalingstermijn. **Kan ik Bbz aanvragen als ik al een uitkering heb, zoals WW of bijstand?** Nee, als je al een uitkering ontvangt zoals WW of bijstand, kom je meestal niet in aanmerking voor Bbz. De Bbz is bedoeld voor zelfstandigen die geen andere uitkering ontvangen en tijdelijk onvoldoende inkomen hebben. Neem contact op met je gemeente om je specifieke situatie te bespreken. **Hoe lang duurt het voordat ik een beslissing krijg op mijn Bbz-aanvraag?** De gemeente heeft wettelijk acht weken de tijd om een beslissing te nemen op je Bbz-aanvraag. In sommige gevallen kan dit langer duren, bijvoorbeeld als er extra informatie nodig is. Zorg dat je alle benodigde documenten volledig en correct aanlevert om vertraging te voorkomen. **Wat zijn de gevolgen voor mijn bedrijf als ik een Bbz-lening voor bedrijfskapitaal krijg?** Een Bbz-lening voor bedrijfskapitaal moet je terugbetalen met rente (8% per jaar). De lening heeft een maximale looptijd van 10 jaar. Je bedrijf moet levensvatbaar zijn om in aanmerking te komen. Het is belangrijk om een realistisch terugbetalingsplan te hebben, anders loop je het risico op financiële problemen. **Kan ik Bbz aanvragen als mijn bedrijf failliet dreigt te gaan?** Ja, als je bedrijf in financiële problemen verkeert en faillissement dreigt, kun je Bbz aanvragen voor beëindigende zelfstandigen. Je moet aantonen dat je bedrijf niet meer levensvatbaar is en dat je stappen onderneemt om je bedrijf te beëindigen. De gemeente beoordeelt of je in aanmerking komt. **Moet ik mijn bedrijf stopzetten als ik Bbz ontvang?** Nee, je hoeft je bedrijf niet stop te zetten als je Bbz ontvangt, tenzij je specifiek Bbz aanvraagt voor beëindigende zelfstandigen. Voor de uitkering levensonderhoud en bedrijfskapitaal moet je juist aantonen dat je bedrijf levensvatbaar is en dat je actief blijft ondernemen. ### TL;DR Het Bbz biedt financiële ondersteuning aan zelfstandigen met tijdelijk te weinig inkomen, via een uitkering voor levensonderhoud of een lening voor bedrijfskapitaal. De uitkering wordt eerst als lening verstrekt en later omgezet in een gift of terugvordering. Aanvragen doe je bij de gemeente met een ondernemingsplan en financiële overzichten. ### Key Takeaways - Bbz is bedoeld voor zelfstandigen met tijdelijk onvoldoende inkomen, zowel starters als gevestigde ondernemers. - De uitkering voor levensonderhoud wordt eerst als lening verstrekt en later definitief berekend. - Een Bbz-lening voor bedrijfskapitaal heeft een rente van 8% en een maximale looptijd van 10 jaar. - Je bedrijf moet levensvatbaar zijn om in aanmerking te komen voor Bbz, tenzij je het bedrijf beëindigt. - Aanvragen doe je bij de gemeente, met een ondernemingsplan en financiële prognoses.