Terug naar Encyclopedie
Familierecht

Alimentatie en belasting

Alles over alimentatie en belasting: aftrekbaarheid partneralimentatie, belastingheffing en praktische fiscale gevolgen.

5 min leestijd

Alimentatie heeft fiscale gevolgen voor zowel de betaler als de ontvanger. Partneralimentatie is aftrekbaar en belast, kinderalimentatie niet.

Partneralimentatie

RolFiscale behandeling
BetalerAftrekbaar als persoonsgebonden aftrek
OntvangerBelast als inkomen in box 1

Afkoop partneralimentatie

Bij afkoop van partneralimentatie (ineens een bedrag betalen in plaats van maandelijks) zijn er twee mogelijkheden:

  • Periodieke uitkering: Aftrekbaar voor betaler, belast voor ontvanger
  • Afkoop als vermogensverdeling: Geen fiscaal gevolg

De formulering in het convenant bepaalt de fiscale behandeling.

Kinderalimentatie

Kinderalimentatie heeft geen fiscale gevolgen:

  • Niet aftrekbaar voor de betaler
  • Niet belast bij de ontvanger

Praktische gevolgen

Door de aftrekbaarheid van partneralimentatie:

  • Betaler krijgt deel terug via belastingaangifte
  • Werkelijke kosten zijn lager dan bruto-alimentatie
  • Ontvanger houdt netto minder over dan bruto-alimentatie

Berekening netto-effect

Betaler (bijv. 37% belasting)Ontvanger (bijv. 19% belasting)
Bruto alimentatie€ 1.000€ 1.000
Belastingeffect- € 370 (aftrek)- € 190 (heffing)
Netto effectKost € 630Houdt € 810 over

Aangifte inkomstenbelasting

Partneralimentatie moet worden opgegeven in de aangifte inkomstenbelasting:

  • Betaler: bij 'uitgaven voor onderhoudsverplichtingen'
  • Ontvanger: bij 'uitkeringen op grond van familierecht'
Moet ik bewijsstukken bewaren? Ja, bewaar betalingsbewijzen en het echtscheidingsconvenant. De Belastingdienst kan tot 5 jaar terugvragen om bewijs van de alimentatiebetalingen.
Wat als ik via LBIO alimentatie ontvang? Het LBIO stuurt jaarlijks een jaaropgave die u kunt gebruiken voor de belastingaangifte. Hierop staat hoeveel alimentatie u heeft ontvangen.
Kan ik voorlopige teruggave krijgen? Ja, als betaler van partneralimentatie kunt u een voorlopige teruggave aanvragen. Dan krijgt u maandelijks al een deel van het belastingvoordeel, in plaats van achteraf bij de aangifte.
## Veelgestelde vragen **Is partneralimentatie aftrekbaar voor de betaler?** Ja, partneralimentatie is aftrekbaar als persoonsgebonden aftrek in box 1 van de inkomstenbelasting. Dit betekent dat u een deel van het betaalde bedrag terugkrijgt via uw belastingaangifte. Het exacte bedrag hangt af van uw belastingtarief. Bewaar betalingsbewijzen en het echtscheidingsconvenant, want de Belastingdienst kan hier tot 5 jaar na dato om vragen. Dit voordeel geldt niet voor kinderalimentatie. **Moet ik ontvangen partneralimentatie opgeven bij de belasting?** Ja, ontvangen partneralimentatie moet u opgeven als inkomen in box 1 van uw belastingaangifte, onder 'uitkeringen op grond van familierecht'. Dit bedrag wordt belast volgens uw tarief. Als u alimentatie via het LBIO ontvangt, krijgt u automatisch een jaaropgave met het totaalbedrag. Bewaar deze opgave goed, want dit dient als bewijs voor de Belastingdienst. **Hoe werkt de afkoop van partneralimentatie fiscaal?** Bij afkoop van partneralimentatie bepaalt de formulering in het convenant de fiscale gevolgen. Als het als periodieke uitkering wordt gezien, is het aftrekbaar voor de betaler en belast voor de ontvanger. Wordt het beschouwd als vermogensverdeling, dan zijn er geen fiscale gevolgen. Laat de formulering altijd controleren door een fiscalist of advocaat om onaangename verrassingen te voorkomen. **Kan ik maandelijks al profiteren van het belastingvoordeel op partneralimentatie?** Ja, als betaler van partneralimentatie kunt u een voorlopige teruggave aanvragen bij de Belastingdienst. Hiermee ontvangt u maandelijks al een deel van het belastingvoordeel, in plaats van te wachten op de definitieve aangifte. Dit kan uw maandelijkse lasten verlichten. U kunt de voorlopige teruggave online aanvragen via Mijn Belastingdienst of met behulp van een belastingadviseur. **Wat zijn de fiscale gevolgen van kinderalimentatie?** Kinderalimentatie heeft geen fiscale gevolgen: het is niet aftrekbaar voor de betaler en niet belast voor de ontvanger. Dit geldt zowel voor de maandelijkse betalingen als voor eventuele afkoopsommen. Het bedrag dat u betaalt of ontvangt, heeft dus geen invloed op uw belastingaangifte. Dit in tegenstelling tot partneralimentatie, waarvoor wel fiscale regels gelden. **Hoe bereken ik het netto-effect van partneralimentatie?** Het netto-effect hangt af van uw belastingtarief. Voor de betaler is het bruto bedrag aftrekbaar, waardoor u een deel terugkrijgt via de belasting. Voor de ontvanger is het bruto bedrag belast. Bijvoorbeeld: bij een bruto alimentatie van €1.000, een tarief van 37% voor de betaler en 19% voor de ontvanger, kost het de betaler netto €630 en houdt de ontvanger €810 over. Gebruik de rekenhulpen van de Belastingdienst voor een nauwkeurige berekening. **Wat gebeurt er als ik alimentatie niet opgeef in mijn belastingaangifte?** Als u alimentatie niet opgeeft, riskeert u een naheffingsaanslag met boete en rente. De Belastingdienst kan tot 5 jaar terug controleren en ontvangen alimentatie wordt gezien als inkomen. Voor betalers kan het nalaten van de aftrek leiden tot een hogere belastingaanslag. Zorg dus altijd dat u alimentatie correct opgeeft, ook als u denkt dat het bedrag laag is of als u het via LBIO ontvangt. ### TL;DR Partneralimentatie is aftrekbaar voor de betaler en belast voor de ontvanger, terwijl kinderalimentatie geen fiscale gevolgen heeft. De fiscale behandeling van afkoop hangt af van de formulering in het convenant. Correcte aangifte is essentieel om problemen met de Belastingdienst te voorkomen. ### Key Takeaways - Partneralimentatie is aftrekbaar voor de betaler en belast voor de ontvanger in box 1 van de inkomstenbelasting. - Kinderalimentatie heeft geen fiscale gevolgen: niet aftrekbaar en niet belast. - De fiscale behandeling van afkoop van partneralimentatie hangt af van de formulering in het echtscheidingsconvenant. - Bewaar altijd betalingsbewijzen en het convenant, want de Belastingdienst kan tot 5 jaar terug om bewijs vragen. - Een voorlopige teruggave aanvragen kan helpen om maandelijks al te profiteren van het belastingvoordeel als betaler.