Adoptie

Adoptie is een juridische procedure waardoor een kind de wettige afstammeling wordt van de adoptieouders. De familierechtelijke band met de oorspronkelijke ouders wordt verbroken.

Wat is adoptie?

Bij adoptie wordt een kind juridisch het kind van de adoptieouders. Dit betekent:

• Het kind krijgt dezelfde rechten als een biologisch kind
• De band met de oorspronkelijke ouders wordt verbroken
• Het kind kan de achternaam van de adoptieouders krijgen
• Het kind wordt erfgenaam van de adoptieouders

Vormen van adoptie

Type	Kenmerken
Interlandelijke adoptie	Kind komt uit het buitenland
Binnenlandse adoptie	Nederlands kind wordt geadopteerd
Stiefouderadoptie	Partner adopteert kind van partner
Adoptie meerderjarige	Volwassene wordt geadopteerd

Voorwaarden adoptie

De wet stelt voorwaarden aan adoptie:

• Adoptieouders zijn minimaal 18 jaar ouder dan het kind
• Het kind is minderjarig (uitzonderingen mogelijk)
• Het kind heeft minimaal 1 jaar bij de adoptieouders gewoond
• Adoptie is in het kennelijk belang van het kind
• Het kind heeft niets meer van de oorspronkelijke ouders te verwachten

Procedure

1. Voorlichting en voorbereiding (bij interlandelijk: via Stichting Adoptievoorzieningen)
2. Verzoekschrift indienen bij rechtbank
3. Raad voor de Kinderbescherming doet onderzoek
4. Rechter hoort betrokkenen (inclusief kind vanaf 12 jaar)
5. Rechter spreekt adoptie uit

Toestemming

Voor adoptie is toestemming nodig van:

• De oorspronkelijke ouders (als zij gezag hebben)
• Het kind vanaf 12 jaar
• De echtgenoot van de adoptant (indien van toepassing)

Kunnen alleenstaanden adopteren?

Ja, alleenstaanden kunnen adopteren. Bij interlandelijke adoptie stellen veel landen wel aanvullende eisen. In Nederland is adoptie door alleenstaanden wettelijk mogelijk.

Kan een adoptie worden teruggedraaid?

Een adoptie kan in uitzonderlijke gevallen worden herroepen, maar dit komt zelden voor. Het verzoek moet worden ingediend door het kind of de adoptieouders, en de rechter wijst dit alleen toe bij zeer bijzondere omstandigheden.

Behoudt het kind contact met de biologische ouders?

Dit hangt af van de situatie. Bij open adoptie is er contact, bij gesloten adoptie niet. Steeds vaker wordt gewerkt met vormen van open adoptie waarbij enig contact behouden blijft.

## Veelgestelde vragen **Hoe lang duurt een adoptieprocedure gemiddeld?** Een adoptieprocedure duurt gemiddeld 6 tot 12 maanden, afhankelijk van het type adoptie. Bij interlandelijke adoptie kan dit langer duren door extra stappen zoals voorbereiding via Stichting Adoptievoorzieningen en internationale procedures. De rechtbankbehandeling zelf neemt meestal enkele maanden in beslag, waarbij het onderzoek van de Raad voor de Kinderbescherming een belangrijke rol speelt. Zorg voor volledige documentatie om vertraging te voorkomen. **Wat zijn de kosten van een adoptie in Nederland?** De kosten variëren sterk per type adoptie. Voor binnenlandse adoptie liggen de kosten tussen €1.500 en €5.000, voornamelijk voor juridische en onderzoeksprocedures. Interlandelijke adoptie is duurder (€10.000–€30.000) door buitenlandse instantiekosten, reizen en vertalingen. Stiefouderadoptie is goedkoper (€1.000–€3.000). Check altijd actuele tarieven bij de Raad voor de Kinderbescherming of een adoptiebureau. **Kan ik een kind adopteren als ik al biologische kinderen heb?** Ja, dat kan. De wet stelt geen beperkingen aan het aantal kinderen in een gezin. Wel wordt gekeken of de adoptie in het belang is van alle kinderen, inclusief je biologische kinderen. De Raad voor de Kinderbescherming onderzoekt of het gezin voldoende ruimte, tijd en middelen heeft voor een extra kind. Betrek je biologische kinderen bij de voorbereiding om hun draagkracht te beoordelen. **Wat gebeurt er als de biologische ouders geen toestemming geven?** Zonder toestemming van de biologische ouders (met gezag) is adoptie alleen mogelijk als de rechter hun toestemming vervangt. Dit gebeurt als de ouders hun plichten ernstig verwaarlozen of als het kind al langdurig bij de adoptieouders woont. De rechter weegt altijd het belang van het kind. Bij verzet van ouders kan de procedure langer duren en complexer worden. **Krijgt een geadopteerd kind automatisch de achternaam van de adoptieouders?** Nee, dit is niet automatisch. Bij adoptie kun je kiezen of het kind de achternaam van de adoptieouders krijgt of zijn/haar oorspronkelijke naam behoudt. Deze keuze moet bij het verzoekschrift worden vermeld. Bij stiefouderadoptie kan het kind ook een dubbele achternaam krijgen (bijv. van beide ouders). Bespreek dit tijdig met de rechtbank of je advocaat. **Hoe werkt adoptie van een meerderjarig persoon?** Adoptie van een meerderjarige is mogelijk, maar de voorwaarden zijn strenger. Het kind moet minimaal 3 jaar voor de adoptie bij de adoptieouders hebben gewoond, of er moet sprake zijn van een nauwe persoonlijke band (bijv. stiefkind). De rechter toetst of de adoptie redelijk en billijk is. Meerderjarige adoptie komt vaak voor bij stiefkinderen of pleegkinderen die langdurig in het gezin hebben gewoond. **Wat zijn de gevolgen van adoptie voor erfrecht en alimentatie?** Na adoptie heeft het kind dezelfde erfrechten als een biologisch kind en erft automatisch van de adoptieouders. Tegelijkertijd vervalt het erfrecht ten opzichte van de biologische ouders. Ook alimentatieverplichtingen van de biologische ouders eindigen, tenzij anders overeengekomen. De adoptieouders worden volledig verantwoordelijk voor de kosten van verzorging en opvoeding. ### TL;DR Adoptie is een juridische procedure waarbij een kind de wettige afstammeling wordt van adoptieouders, met verbreking van de band met de biologische ouders. Het proces duurt gemiddeld 6–12 maanden en kent strenge voorwaarden, zoals leeftijdsverschil en woonduur. Zowel stellen als alleenstaanden kunnen adopteren, mits aan de wettelijke eisen wordt voldaan. ### Key Takeaways - Adoptie verbreekt de juridische band met biologische ouders en creëert een nieuwe familierechtelijke relatie met adoptieouders. - Voor adoptie gelden strikte voorwaarden, zoals een minimumleeftijdsverschil van 18 jaar en een woonperiode van minimaal 1 jaar bij de adoptieouders. - De procedure omvat voorlichting, een verzoekschrift bij de rechtbank, onderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming en een rechterlijke uitspraak. - Toestemming van biologische ouders (met gezag) en het kind (vanaf 12 jaar) is vereist, tenzij de rechter deze vervangt. - Adoptie heeft verstrekkende gevolgen voor erfrecht, achternaam en ouderlijke verantwoordelijkheden.